Pisortani atorfillit oqaaseqarsinnaatitaanerat. Suliami illua’tungiusup isumaanik usarniaaneq aamma tunngavilersuineq
Eqqartuussissusersoq D sulinermi kattuffik F sinniisuuffigalugu Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup sulisut sinniisaanut A-mut napparsimmavissuarmi immikkoortortami sulinermut pissutsinik tusagassiuutinut oqaaseqaateqarsimanerata kinguneranik naalasseriitsuliorsimasutut mianersoqqussummik tunniussinera Ombudsmandimut naammagittaalliuutigaa.
Ombudsmandi isumaqarpoq Naalakkersuisoqarfiup mianersoqqussummik pineqartumik A-mut tunniussisimanera isorisalerujussuusoq. Taamaalilluni Ombudsmandip paasinninnera unaavoq aalajangiineq malittarisassanik pisortani atorfillit oqaaseqaateqarsinnaanerannut atuuttunik erseqqissumik unioqqutitsinerusoq.
Ombudsmandi aammattaaq isumaqarpoq Naalakkersuisoqarfiup suliamik ataatsimut suliarinninnera – suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaaneq aamma aalajangiinermut tunngavilersuineq – iluarinanngitsuusoq ajuusaarnartuusorlu (oqaaseqaat 17. september 2014-imeersoq, j. normu 2014-321-0007).
Aviisimi sapaatit akunnerannut saqqummertartumi V-mi […]-imeersumi “Nunatsinnukarusuttut arlaqanngitsuinnaasut”-mik qulequtaqartumik allaaserisaqartoqarsimavoq. Y-p Napparsimmavissuani immikkoortortaqarfimmi X-imi nakorsanik immikkut ilisimasalinnik sulisussarsiniarnermi ajornartorsiutit allaaserisami tassani pineqarput. Immikkoortortaqarfimmi pissutsit sulinermilu atugassarititaasut allaaserisami aammattaaq eqqartorneqarput, matumani Suliffeqarfinnik Nakkutilliisut annersaasoqarsinnaaneranik aamma annersaaniarluni sioorasaarisoqarsinnaaneranik pinaveersaartitseqqusilluni peqqusissuteqarsimanera ilanngullugu eqqarsaatigalugu.
Allaaserisamit tassannga makku ilaatigut erserput:
“[...]
Sulisut tatineqartut
Aqutsisut najuutinnginnerannik misigisaq sulisut annertuumik tatineqarnerannik kinguneqarsimasoq immikkoortortaqarfimmi sullivimmi avatangiisinut tunngasuni sinniisoq oqarpoq.
- Sulisut tatisimaneqartuaannarput. Ullumikkut aqutsisorineqartutut ajortigisoqarsimanngisaannarpoq, imikkoortortaqarfimmi X-imi perorsaasutut atorfilik B oqarpoq.
Piffissami sivisujaami pissutsit ilungersunarsimanerat sulisut sinniisaata A-p aamma ilumoornerarpaa.
- Piffissami sivisuumi ingerlanerluttoqarsimavoq, aamma aqutsisut ilumoortumik amigaataasimapput. Allaammi ukiut marluk ingerlaneranni, tassa suliassaqarfimmik aqutsisoq maanna aqutsisup siulia soraarmalli. Allaanngivippoq attaveqatigiinneq ammuinnaq ingerlasimasoq. A atuagassiamut sapaatit akunnerannut saqqummersartumut V-imut oqarpoq.
Ullumikkut aqutsisuusut sioqqullugit sullivimmi avatangiisit aamma ajornartorsiutaasimanerat kattuffimmit F-imit taamani nakorsaanermut aqutsisuusumut C-mut ernumanermik allakkani 16. marts 2011-mi ullulerneqartuni takuneqarsinnaavoq.
Tassani atuarneqarsinnaavoq sulisunut nakuuserneq nakuusernissamillu sioorasaarisarneq pitsaaliorniarlugit eqeersimaartumik suliniuteqartoqarnersoq F-imit ernummatigineqartoq.
Mianersortumik isumalluartut
Peqqusissuteqarneq sulinermi pissutsit pitsanngoriaateqarnerannik kinguneqassagunarpoq, aamma sulisut aqutsisullu akornanni.
Sulisummi sinniisaat naapertorlugu pitsanngoriaatinut takussutissaqalaaminerpoq.
- Isumaqarpunga allanngortoqarnera malugisinnaallugu. Qasukkaamisoqarpoq, suleqatigiinnissamullu piumassuseq annertunerulerluni. Kisiannili tamanna oqaatigineqareerpat sulisut aqutsisunut tamakkiisumik tatiginnilernissaannut suli ungaseqaaq, A oqarpoq.”
Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup (Peqqissutsimik Pinaveersaartitsinermillu Aqutsisoqarfiup) A allakkatigut mianersoqqussamaarini allakkatigut 2. maj 2014-imeersutigut nalunaarfigaa.
Allakkanit taakkunannga makku ilaatigut erserput:
“Atuagassiami sap. ak. saqqummertartumi V-mi […]-imeersuni napparsimmavissuarmi Y-mi immikkoortortaqarfimmi X-imi suliffiit pillugu oqaaseqaateqarsimavutit Peqqissutsimut Qullersaqarfik allakkatigut ilinnut mianersoqqusissamaalersillugu.
Mianersoqqussut taanna imaattunik oqaasertaqassaaq:
“Peqqissutsimik Pinaveersaartitsinermillu Aqutsisoqarfimmi Peqqissutsimut Qullersaqarfiup aviisimi sapaatit akunnerannut saqqummertartumi V-mi […]-imi oqaaseqaatitit issuarneqartut pissutigalugit allakkatigut mianersoqqussummik matuminnga tunissavaatit.
Peqqissutsimut Qullersaqarfiup paasinninnera unaavoq sinniisutut suliassannut ataneqartinneqarsinnaanngitsunik oqaaseqaateqarsimasutit. Tamatumunnga atatillugu suliassaqarfimmut tassunga atuuttumi “Kattuffinni Peqqinnissaq Pillugu Kattuffinnik suleqateqarnermi peqataasuni, taamaattorli atorfeqartitaasut Peqqissaasut Kattuffiata isumaqatiginninniutigissallugit pisinnaatitaaffeqarfii ilanngunnagit, isumaqatigiissut imaluunniit atorfiit inissinneqarnissaat pillugit isumaqatigiissut tunngavigalugu sulisunut sinniiisit pillugit isumaqatigiissut“-mi § 3, imm. 1 aamma imm. 2 innersuussutigissavavut.
Peqqissutsimut Qullersaqarfiup oqaaseqaatitit immikkoortortaqarfimmi X-imi aamma Peqqissutsimut Qullersaqarfimmi pisortaqatigiinnut ilumoorfiginninngitsumik iliuuseqarnertut isigaat, tamannalu Peqqissutsimut Qullersaqarfiup matumuuna qisuariarfigaa.
Mianersoqqussuteqarneq isumaqarpoq qaammatit tulliuttut arfinillit iluanni tamatuma pissuseqataanik unioqqutitsisumik iliuuseqaqqikkuit atorfinitsitsisarneq pillugu inatsiseqartitsineq tunngavigalugu pineqaatissiisoqarnissaa naatsorsuutigisariaqarit.”
[...]” (Atorfeqarfimmi nutsigaavoq)
Mianersoqqussuteqassamaarneq eqqartuussissuserisup D-p Peqatigiiffik F sinnerlugu allakkatigut 5. maj 2014-imeersutigut akerliliissuteqarfigaa. Eqqartuussissuserisup D-p ilaatigut oqaatigaa A-p oqaaseqaataasa marluk issuarneqartut arlaat sorleq mianersoqqusissamaarnermut tunngaviusimanersoq Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup erseqqissarsimanngikkaa. Eqqartuussissuserisup D-p pisortani atorfeqartitaasut annertuumik kiffaanngissuseqarlutik oqaaseqaateqarsinnaatitaanerat tamatuma saniatigut tunngaviginiarpaa, tamatumunngalu atatillugu Folketingip Ombudsmandiata oqaaseqaatai ilaatigut innersuussutigalugit.
Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup (Peqqissutsimik Pinaveersaartitsinermillu Aqutsisoqarfiup) A allakkatigut 21. maj 2014-imeersutigut mianersoqquaa. Allakkat taakkua imaasa suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaalluni allakkat imaat annertuutigut assigaat, eqqartuussissuserisullu D-p tusarniaanermut akissutaa Naalakkersuisoqarfiup isumaanik allanngortitsinissamut pissutissaqalersitsinngitsoq Naalakkersuisoqarfiup tamatuma saniatigut naatsumik nalunaarutigaa.
Eqqartuussissuserisoq D uannut allakkatigut 16. juni 2014-imeersutigut naammagittaalliorpoq.
Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfik allakkatigut 25. juni 2014-imeersutigut qinnuigaara suliaq pillugu oqaaseqaateqaqqullugu suliamilu allagaatit uannut nassiuteqqullugit. Naalakkersuisoqarfik qinnuigaara pisortani atorfeqartitaasut kiffaanngissuseqarlutik oqaaseqaateqarsinnaatitaanerannik mianerinninneq Naalakkersuisoqarfiup suliamut atatillugu mianersoqqusineq sioqqullugu isumaliutersuutaani ilaatinneqarsimanersoq – taamaappallu qanoq annertutigusumik ilaatinneqarsimanersoq – pillugu aamma oqaaseqaammini tassani nassuiaateqaqqullugu.
Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfik suliami allakkatigut 14. juli 2014-imeersutigut oqaaseqaateqarpoq, suliamilu allagaatit nassiullugit.
Naalakkersuisoqarfiup oqaaseqaataanit makku ilaatigut erserput:
“[...]
1. Suliassamut ataatsimoortumik nassuiaat
Suliassap piviusumik ingerlanera:
Illoqarfimmi Z-imi Napparsimmavissuarmi Y-mi tarniluutilinnut immikkoortortaqarfimmi X-imi pissutsit pillugit allaaserisaq aviisimi sapaatit akunnerannut saqqummertartumi V-mi […]-imi saqqummersinneqarpoq. Tusagassiortup E-p aqutsisutut nakorsaanerup G-p kajumissaarineratigut immikkoortortaqarfimmut pulaarnerata ilaatigullu sulisut sinniisaannik A-mik apersuinissamut periarfissaqarsimanerata kingorna allaaserisaq saqqummiunneqarpoq.
Allaaserisap saqqummiunnera sioqqullugu Peqqissutsimut Qullersaqarfimmut misissugassanngorlugu nassiunneqarpoq, Peqqissutsimut Qullersaqarfiup eqqortumik issuarneqarnera qulakkeerniarlugu. Tassunga peqatigitillugu Peqqissutsimut Qullersaqarfiup E kajumissaarpaa A-p eqqortumik issuarneqarnera aamma qulakkeeqqullugu.
Allakkatigut 28. april 2014-imeersutigut, mailikkut [...] nassiunneqartutigut ilaatigut F-imit, A-p sulisutut kattuffianit sinniisut aggersarneqarput, inissisimalerneq oqaluuseriniarlugu. Ataatsimiinnermi aqutsisoqarfiup pisortaata H-p oqaatigaa A-p allakkatigut mianersoqqussummik tunineqarnissaa Peqqissutsimut Qullersaqarfiup isumaliutigigaa. Peqqissutsi-mut Qullersaqarfiup ataatsimiinnermi aamma ilisimatitsissutigaa issuaanerit saqqummiunneqartut immikkoortortaqarfimmi X-imi suleqatigiinnermik siuarsaanermut naleqqutinngitsut kattuffiup A-mut nalunaarutigissappagit taava isumaliutigineqartut unitsinneqassasut. Tamanna A-p kattuffiata kissaatiginngilaa, sulisunut sinniisup kiffaanngissuseqarluni oqaaseqarsinnaanera innersuussutigalugu.
Mianersoqqusiniarnermut atatillugu siunnersoqqulluni ilitsersoqqullunilu Aningaasaqarnermik Sulisoqarnermillu Aqutsisoqarfik ulloq 2. maj 2014 atassuteqarfigineqarpoq. Tamanna mianersoqqusiniarnerup oqaatsitigut naleqqussarneranik taamaallaat malitseqarpoq.
Ulloq 2. maj 2014 mianersoqqusiniarneq mailikkut allakkatigullu nalinginnaasutigut A-mut nassiunneqarpoq, tassani allassimalluni aviisikkut allaaserineqartumi siuliani pineqartumi issuaanerit tunngavigalugit Peqqissutsimut Qullersaqarfiup angutip taassuma allakkatigut mianersoqqussummik tunineqarnissaa siunniusimagaa. Tusarniaaneq 9. maj 2014-imut killilerneqarpoq, taamaattorli eqqartuussissuserisup I-p qinnuteqarneratigut ulloq 16. maj 2014-imut sivitsortinneqarluni.
Ulloq 6. maj 2014 Peqqissutsimik Pinaveersaartitsinermillu Aqutsisoqarfimmi [...] tusarniaanermi akissut qqartuussissuserisumit D-mit, F-mut sinniisumit, A-mut sinniisuusumit, tiguaa.
Ulloq 13. maj 2014 tusarniaanerup sivitsornera taamaalillunilu mianersoqqussummik tunniussinissaq pillugu aalajangiinerup kinguartinnera F-imit akuerineqarpoq, [...].
Allakkatigut mianersoqqussut A-mut mailikkut 22. maj 2014-imeersukkut nassiunneqarpoq. Ulloq 16. juni 2014 Inatsisartut Ombudsmandiannut naammagittaalliuutip assilinera Peqqissutsimut Pinaveersaartitsinermullu Aqutsisoqarfiup eqqartuussissuserisumit D-mit tiguaa.
Peqqissutsimut Qullersaqarfiup naliliinera:
Peqqissutsimik Pinaveersaartitsinermillu Aqutsisoqarfiup suliassamik saqqummiussinermut siuliani pineqartumut erseqqissaatigissavaa mianersoqqussummik tunniussinissaq pillugu aalajangiisoqarnerani aviisimi allaaserisami pineqartumi issuaanerit kisimik aallaavigineqarmata. Peqqissutsimut Qullersaqarfik isumaqarpoq oqaaseqaatit ima pissuseqartut tusaanngitsuusaarneqarsinnaanatik. Mianersoqqusinermik saamanerusumik qisuariarsinnaaneq isumaliutigineqarpoq itigartinneqarlunili, Peqqissutsimut Qullersaqarfik isumaqarmat A-mit oqaaseqaatit immikkoortortaqarfimmik aqutsisut aamma Peqqissutsimut Qullersaqarfik eqqarsaatigalugit kanngunarsaanerusut, ilumoortuunngitsut suliffeqarfimmilu tatiginninnginnermik pilersitsisinnaasut.
2. Mianersoqqusinermut atatillugu pisortani atorfillit kiffaanngissuseqarlutik oqaaseqarsinnaanerat eqqarsaatigalugu Peqqissutsimut Qullersaqarfiup qanoq eqqarsarsimaneranik nassuiaat
Peqqissutsimut Qullersaqarfik mianersoqqussummik tunniussinermi A-p tamanut ammasumik oqaaseqarsinnaatitaanera sukumiisumik isumaliutigaa, aamma pissutsinik taassuma suliffimminut tunngasunik, Peqqissutsimut Qullersaqarfik tunngaviulluinnartumik isumaqarmat pisortani atorfillit nunami innuttaasut allat tamaasa naligalugit oqaaseqarsinnaatitaasut. Peqqissutsimut Qullersaqarfik taamaattoq aamma isumaqarpoq oqaaseqarneq tamatigut akisussaaffilimmik pisartoq, tassungalu atatillugu sulisitsisumut tatiginartuunermik pisussaaffik oqimaatsuusoq.
Maannakkut inissisimanermi immikkoortortaqarfimmi X-imi napparsimasut atugaat pillugit tusagassiuutinut oqaaseqarsinnaanera akerlerineqanngitsoq A-p Peqqissutsimut Qullersaqarfimmit nalunaarut tiguaa, soorlu Ombudsmandimut naammagittaalliuummi allassimasoq. Erseqqissarneqassaaq atuagassiami sapaatit akunnerannut saqqummertartumi V-mi tusagassiortup immikkoortortaqarfimmi X-imi sulisut oqaloqatiginissaat kissaatigimmagu, tamannalu oqaatigineqartutut akuerineqarluni. Taamaattumik A Peqqissutsimut Qullersaqarfiup imaluunniit immikkoortortaqarfimmik aqutsisut tungaannit oqaaseqarnissaminut siumoortumik killilersugaanngilaq.
Oqaaseqaatit suliassami pineqartumi tusagassiuutitigut saqqummiunneqartut Peqqissutsimut Qullersaqarfiup isumaa malillugu pisortani atorfillit oqaaseqarfigisinnaasaattut akuerineqarsinnaanngillat. Pingaartumik maannakkutut inissisimanermi, tassani sulisut sinniisaat, immikkoortortaqarfimmik aqutsisunik assigiinngitsorpassuartigut qanimut suleqateqartoq pineqartillugu.
[...]”
Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup oqaaseqaataa eqqartuussissuserisumut D-mut tusarniaatitut allakkatigut 16. juli 2014-imeersutigut nassiuppara, taannalu e-mailikkut 3. september 2014-imeersukkut suliami allanik oqaaseqaatissaqarnani nalunaaruteqarpoq.
Tamatuma kingornatigut imaattunik oqaaseqaateqarpunga:
“1. Misissuinerma killissalersorneqarnera Suliami matumani pineqartoq tassaavoq A-p aviisimut sapaatit akunnerannut saqqummertartumut V-mut oqaaseqaatai imaannersut Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfik taakku pissutigalugit mianersoqqussuteqarsinnaalluni. Apeqqut taanna immikkoortumi 3-mi sukumiinerusumik isummerfigaara.
Mianersoqqussutilli inatsiseqartitsinikkut suussusia aallaqqaasiutitut immikkoortumi 2-mi naatsumik isummerfigaara.
Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup suliassat suliarineqartarnerat pillugu malittarisassanik nalinginnaasunik, matumani suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsimmi suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaasarneq aamma tunngavilersuisarneq pillugit malittarisassat ilanngullugit eqqarsaatigalugit, atuinera immikkoortumi 4-mi isummerfigaara.
Sulinermut atatillugu mianersoqqussut suliami matumani “Peqqissutsimik Pinaveersaartitsinermillu Aqutsisoqarfimmit” tunniunneqarpoq. Oqaatigaara Aqutsisoqarfik taanna Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup ataani oqartussaasutut nammineertutut isigineqarsinnaanersoq oqaaseqaammi matumani isummerfiginngikkiga, tassami Aqutsisoqarfiup aalajangiinerata Naalakkersuisoqarfimmut naammagittaalliuutigineqarsinnaanera Aqutsisoqarfiup Naalakkersuisoqarfiup ataani oqartussaasutut nammineertutut isigineqarnerata nassatarisussaammagu. Taamaalillunga Aqutsisoqarfik Naalakkersuisoqarfillu oqartussaasutut taannaasutut (Naalakkersuisoqarfittut) ataasiusut Naalakkersuisoqarfiup paasinninnera – massakkut – tunngavigaara.
Oqartussaasunik ilusilersuineq pillugu ajornartorsiut eqqarsaatigalugu 2013-imi nalunaarutinni immikkoortoq 6.1 innersuussutigaara. Taanna pillugu oqaatigaara Naalakkersuisut Siulittaasuata Naalakkersuisoqarfiata allakkatigut 24. marts 2014-imeersutigut nalunaarfigigaanga qitiusumik allaffeqarfissuarmi oqartussaassutsimik ilusilersuineq Naalakkersuisoqarfiup ataatsimut isigalugu misissorniaraa, apeqqullu taanna Naalakkersuisoqarfiup 2014-ip ingerlanerani qulaajarniarniaraa.
2. Mianersoqqussutip inatsiseqartitsinikkut suussusia
Sulinermut atatillugu mianersoqqussutit inatsiseqartitsinikkut tunngavigisat assigiinngitsut marluk tunngavigalugit tunniunneqarsinnaapput, tassalu naliliineq tunngavigalugu aamma naalasseriitsuliorneq pissutigalugu.
Naliliinikkut qisuariarneq naliliinikkut mianersoqqusinertut ittoq tassaavoq sulisitsisup aqutsisinnaatitaanerata nalinginnaasup piviusunngortinneqarnera, suliffiup nalinginnaasumik ingerlanerata qulakkeerneqarnissaa siunertaralugu, matumani suliassanik isumaginninneq ilanngullugu eqqarsaatigalugu. Taamaalilluni naliliinikkut qisuariarneq assersuutigalugu atorfeqartitaasup atorfimminik ingerlatsinissaminut naleqquttuuneranik naliliineranut atatillugu imaluunniit suleqatigiinnermi ajornartorsiutit nalinginnaasut pakkersimaarniarlugit atorneqarsinnaavoq.
Naalasseriitsuliorneq pissutigalugu qisuariarneq (pineqaatissiineq) naalasseriitsuliorneq pissutigalugu mianersoqqusinertut ittoq tassaavoq sulinermut atatillugu unioqqutitsiniviup – assersuutigalugu atorfeqartitaasup nipangiussisussaatitaanerminik unioqqutitsinerata – atorfeqartitaasup annikinnerpaaffiatigut mianersuaalliorneratut isigineqarsinnaasup nassatarisaanik qisuariarneq.
Sulinermut atatillugu mianersoqqussut – naliliinikkut imaluunniit naalasseriitsuliortoqarnera pissutigalugu pisoq – tassaavoq suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsimmi aalajangiinermik oqartarnertut aalajangiineq, tak. inatsimmi tassani § 2, imm. 2, taamaattumillu inatsimmi tassani malittarisassat (ass. suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaasarneq pillugu malittarisassat) malinneqassapput. Tamatumunnga tunngaviusoq tassaavoq mianersoqqussutip unioqqutitseqqinnermi sunniuneqarsinnaanera, taamaalillunilu pisut qanoq issusiat apeqqutaatillugu sulineq pillugu kingusinnerusukkut suliami sulinermut tunngasumi toqqaannartumik ilaasinnaanera; mianersoqqussut allatut oqaatigalugu inatsiseqartitsinikkut qilersuisuusumik sunniuteqarpoq.
Oqaaseqaatiga 24. april 2014-imeersoq (2011-320-0001-imik j. normoqartoq) nittartakkanni tamanut saqqummiunneqarsimasoq 2014-imilu ukiumoortumik nalunaarutinni ilanngunneqartussaq aammattaaq innersuussutigaara.
Suliami matumani pineqartoq tassaavoq mianersoqqussutip pisoq – tassalu aviisimut sapaatit akunnerannut saqqummertartumut V-mut oqaaseqaateqarneq - tunngavigalugu A-mut tunniunneqarsimanera, oqaaseqaatillu Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfimmit tassunga avoqqaarinnissutigineqarnerat, tassa ilumoorfiginnittussaatitaanermik unioqqutitsinertut, tak. immikkoortoq 3. Taamaalilluni uanga paasinninnera unaavoq mianersoqqussut naalasseriitsuliortoqarnera pissutigalugu tunniunneqarsimanera qularutissaanngitsoq.
3. A-p pisortani atorfeqartitaasut kiffaanngissuseqarlutik oqaaseqaateqarsinnaatitaanerat tunngavigalugu oqaaseqaateqarnissamut periarfissaa
3.1. Aallaqqaasiutitut oqaaseqaatit
Pisortani atorfeqartitaasut innuttaasutut allatulli Tunngaviusumik Inatsimmi § 77-imi aamma Inuit Europami Pisinnaatitaaffii pillugit Isumaqatigiissummi artikel 10-mi kiffaanngiissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaaneq pillugu aalajangersakkani pineqartunut ilaatinneqarput.
Aalajangersakkanit taaneqartunit ersertutut kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaaneq piumasaqaatitaqanngivissunngilaq. Taamaalilluni kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaaneq aalajangersakkatigut taakkunatigut akuerineqartoq aalajangersimasutigut killissalersorneqarsinnaavoq.
Pisortani atorfeqartitaasut kiffaanngissuseqarlutik oqaaseqaateqarsinnaatitaanerat pillugu inatsiseqartitsinerup pisariitsumik eqikkarniarnera ajornakusoortuuvoq, matumani kiffaanngissuseqarnermi tassani killissaliussat ilanngullugit eqqarsaatigalugit. Pisortanili atorfeqartitaasut eqqarsaatigalugit sulinermut atatillugu kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaaneq pingaarnertigut isigalugu nipangiussisussaatitaaneq tunngavigalugu killissalersorneqartutut isigineqartariaqarpoq (ass. tak. suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsimmi § 27, tak. pinerluttulerineq pillugu inatsimmi § 50, imm. 1 aamma imm. 3 kiisalu §§-it 52-imit 54-imut), ilumoorfiginnittussaatitaaneq (tak. Folketingip Ombudsmandiata 1987-imi ukiumoortumik nalunaarutaani quppernerit 237 tulliilu) aamma atorfimmut naapertuuttumik ataqqinassuseqartumik tatiginassuseqartumillu pissusilersornissamik piumasaqaat (tak. Anders Jørgensenip atuakkiaani “Decorumkravet for præster”-mi 2011-meersumi quppernerit 74 tulliilu, innersuussutitallit) tunngavigalugit. Kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaanermi suliamut atatillugu oqaaseqaatinik taaneqartartut aammattaaq pineqartunut ilaatinneqanngillat, tassa oqaaseqaatit suliamut atatillugu oqaatigineqartut.
Suliat kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaanerup killissaanik unioqqutitsinerusinnaasunut tunngasut erseqqilluinnartumik aamma kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaaneq naleqartitatut tunngavittulluunniit mianerilluinnarlugu aalajangiivigineqartariaqarput. Kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaaneq inuiaqatigiinnut tamat oqartussaaqataanerannik inatsiseqartitsinermillu tunngaveqartunut aalajangiisuulluinnartumik pingaaruteqarpoq.
3.2. Ilumoorfiginnittussaatitaaneq
Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup A-mut aalajangiinera 21. maj 2014-imeersoq (kiisalu Naalakkersuisoqarfiup uannut oqaaseqaataa) imatut paasivara Naalakkersuisoqarfik isumaqartoq A oqaaseqaateqarnermigut ilumoorfiginnittussaatitaanerminik unioqqutitsisimasoq.
Ilumoorfiginnittussaatitaaneq ingerlatsineq pillugu inatsiseqartitsinermi taamaassorinninneq tunngavigalugu sulisussaatitaanerup pisortani atorfeqartitaasunut pingaarnertut pisussaatitaaffiliussat sisamaasut ilaattut ataatsitut ilaavoq. Pingaarnertut pisussaaffiit pingasut allat tassaapput nipangiussisussaatitaaneq, naalattussaatitaaneq aamma atorfimmut naapertuuttumik ataqqinassuseqartumik tatiginassuseqartumillu pissusilersornissamik piumasaqaat (decorum officiale-krav). Hans Gammeltoft-Hansenip allallu atuakkiaanni “Forvaltningsret”-imi 2002-meersumi quppernerni 188-imi tulliinilu Kaj Larsenip allaaserisaa innersuussutigaara.
Folketingip Ombudsmandiata 1987-imi nalunaarummini (quppernerni 237-mi tulliinilu), aamma tak. Folketingip Ombudsmandiata 1995-imi nalunaarutaa (quppernerit 381 tulliilu) aamma Justitsministereqarfiup pisortani atorfeqartitaasut kiffaanngissuseqarlutik oqaaseqaateqarsinnaatitaanerat pillugu ilitsersuusiaa nr. 87, 14. september 2006-imeersoq, ilumoorfiginnittussaatitaanerup kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaanermut killissalersuisutut qanoq ililluni sunniuteqarsinnaanera sukumiinerusumik isummerfigaa. Taamaalilluni Folketingip Ombudsmandiata makku oqaatigai:
“[...] ilimagineqarpoq pisortani oqartussaasut pisuni immikkut ittuni iluminni aalajangiiniarnerisa suliarinnissinnaassuseqarnerisalu atorfeqartitaasut kiffaanngissuseqarlutik oqaaseqaateqarsinnaatitaanerannik killissaliineq nassatarisinnaagaat. Immikkut killissaliinerit taamaattut qaqugukkut, qanoq annertutigisumik atorfeqartitaasunullu sorlernut atuuttarnersut sukumiilluinnartumik allaaserissallugu ajornarunarpoq. Isummalli pingaarnerit arlallit oqaatigineqarsinnaapput:
1. Killissaliinerni taamaallaat ilaatinneqarput pineqartut namminneq suliassaqarfiisa iluini suliat pillugit oqaaseqaatit. Pisortani atorfeqartitaasut innuttaasutut allatulli ingerlatsiveqarfinni ulluinnarni sulinerminni attuumassuteqarfiginngisaminni suliat pillugit oqaaseqaateqarnissaminnut kiffaanngissuseqarput.
2. Nammineq suliassaqarfigisap iluani oqaaseqaateqarnermi pineqartoq oqartussaasup aalajangiiniarnerani suliaminut ilaatillugu sukumiisumik peqataasimanersoq (peqataanersorluunniit) aalajangiisuuvoq. Killissalersuinerni atorfeqartitaasut naalakkersuinikkut aqutsinikkulluunniit aalajangiisartunut ungasissuni sulisut nalinginnaasumik ilaatinneqassanngillat.
3. Oqaaseqaateqarneq aalajangiineq sioqqullugu aalajangiinerulluunniit kingornatigut pisimanersoq apeqqutaavoq. Suliap aalajangiivigineqannginnerani oqaaseqaateqarsinnaanermut periarfissaq – nammineq ilumi aalajangiiniarnerup illersorneqarnissaa eqqarsaatigalugu – kingusinnerusukkut oqaaseqaateqarsinnaanermut periarfissamit annikinneruvoq.
4. Pisortani atorfeqartitaasut namminneq suliassaqarfigisamik iluini, apeqqutip atorfeqartitaasup siunissami pissutsinut atorfeqartitaaneranut sulineranullu tunngasunut annertuumik pingaaruteqarfigisinnaasaanut, atugassiissutit pillugit apeqqutit pillugit oqaaseqaateqarnissaminnut annertuumik kiffaanngissuseqarnerat periaaseq malillugu aalajangersimavoq.
Pisortani atorfeqartitaasut kiffaanngissuseqarlutik oqaaseqaateqarsinnaatitaaneranni killissaliunneqartut akuerineqassappata pissutissat oqimaalutaanermi immikkut oqimaassuseqartut ilaatigut piumasaqaataanerat, pissutissallu taakku taamaallaat sulisut qitiusumik inissisimasut aalajangiinerup assortuussutigineqartup pileriartornerani peqataasut peqataasimasulluunniit eqqarsaatigalugit nalinginnaasumik piusarnerat qulaani oqaatigineqartut nassataraat.” (Atorfeqarfimmi nutsigaavoq)
Qulaani oqaatigineqartuni takuneqarsinnaasutut ilumoorfiginnittussaatitaanerup pisortani atorfeqartitaasup kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaanera taamallaat pisuni immikkut ittuni – aalajangiiniarnermullu atatillugu – taamaalilluni killissalersinnaavaa. Kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaanermi killissaliunneqartut akuerineqassappata pissutissat oqimaalutaanermi immikkut oqimaassuseqartut attuunnissaat ilaatigut piumasaqaataavoq, pissutissallu taakku taamaallaat sulisut qitiusumik inissisimasut aalajangiinerup assortuussutigineqartup pileriartornerani peqataasut peqataasimasulluunniit eqqarsaatigalugit nalinginnaasumik piusarput.
Suliami matumani pineqartoq tassaavoq A-p Napparsimmavissuarmi Y-mi immikkoortortaqarfimmi X-imi pissutsit sulinermi avatangiisinut tunngasut pillugit ataatsimut oqaaseqaateqarsimanera.
Uanga paasinninnera unaavoq oqaaseqaatit taakkua aalajangiiniarnerup ilaatut ilaannginnerat pissutigalugu ilumoorfiginnittussaatitaaneq A-mut atuuttoq A-p naalasseriitsuliorneq pissutigalugu pineqaatissinneqarneranut tunngaviutinneqarsinnaanngitsoq.
3.3. Kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaanermut killissaliissutit allat
Immikkoortumi 3.1-imi oqaatigineqartutut pisortani atorfeqartitaasut kiffaanngissuseqarlutik oqaaseqaateqarsinnaatitaanerat nipangiussisussaatitaanermit aamma atorfimmut naapertuuttumik ataqqinassuseqartunik tatiginassuseqartumillu pissuseqarnissamut piumasaqaammit (decorum officiale-krav) killissalerneqarsinnaavoq. A-p oqaaseqaatai pisussaaffinnik taakkuninnga unioqqutitsisuusinnaanersut naatsumik isumaliutersuutigaara.
Uanga paasinninnera unaavoq manna erseqqilluinnartoq, tassalu A taamatut oqaaseqaateqarnermigut ipangiussisussaatitaanerminik unioqqutitsisimanngitsoq. Pissutsit suliffimmi avatangiisinut ataatsimut tunngasut qaqutiguinnaq isertuussassaasartussaallutillu nipangiussisussaatitaaneq pillugu malittarisassani pineqartunut ilaatinneqartartussaapput. Aamma oqaatigaara uanga paasinninnera unaammat, tassalu A-p aviisimit sapaatit akunnerannut saqqummertartumit V-mit apersorneqarnera immikkoortortaqarfiup pisortaqatigiivisa akuersinerisigut pisimasoq.
Kalaallit Nunaanni Namminersornerullutik Oqartussani kommuninilu tjenestemandit pillugit Inatsisartut inatsisaanni nr. 21-mi, 18. december 2003-meersumi § 12, imm. 1-imi oqaaseqaatigiit aappaasigut aalajangersarneqarpoq tjenestemandi atorfimmut naapertuuttumik ataqqinassuseqarnissamik tatiginassuseqarnissamillu piumasaqaataasumik eqqortitsisinnaanini sulinermini sulinermilu avataani takutissagaa. Atorfimmut naapertuuttumik ataqqinassuseqartumik tatiginassuseqartumillu pissuseqarnissamik piumasaqaat taanna (decorum officiale-krav) tjenestemandiunngitsunut aamma atuuppoq, inatsiseqartitsinikkut tunngavik inatsisikkut aalajangersagaanngitsut tunngavigalugu, ass. tak. Jørgen Mathiassenip atuakkiaani “Forvaltningspersonellet – tjenestemænd og overenskomstansatte”-mi 2000-imeersuni quppernerit 94 tullialu, kiisalu Hans Gammeltoft-Hansenip allallu atuakkiaanni “Forvaltningsret”-imi 2002-meersuni quppernermi 195-imi Kaj Larsenip allaaserisaa.
Oqaaseqaatit atorfimmut naapertuuttumik ataqqinassuseqartumik tatiginassuseqartumillu pissusilersornissamik piumasaqaammik unioqqutitsisuusinnaasut tassaagajuttartussaapput oqaaseqaatit ilutsimikkut nalinginnaasumillu paasinnittarneq tunngavigalugu akuerineqarsinnaasussaanngitsut.
Oqaaseqaatit isummanik nalinginnaasumik saqqummiussisut taamaallaat pisuni immikkut ittuni atorfimmut naapertuuttumik ataqqinassuseqartumik tatiginassuseqartumillu pissusilersornissamik piumasaqaammik unioqqutitsisuusinnaapput. Suliami matumani pineqartoq tassaavoq A-p napparsimmavissuarmi Y-mi immikkoortortaqarfimmi X-imi ataatsimut pissutsit sulinermi avatangiisinut tunngasut pillugit oqaaseqaateqarnera. Oqaaseqaatit taakku nalinginnaasumik paasinninneq tunngavigalugu atorfimmut naapertuuttumik ataqqinassuseqarnissamik tatiginassuseqarnissamillu piumasaqaammut A-mut atuuttumut qanoq ilillutik nanertuutaasinnaanerat, tassa imaappoq atorfimmut naapertuuttumik ataqqinassuseqartunik tatiginassuseqartumillu pissusilersornermik takutitsisuujunnaarsinnaanerat, takujuminaappoq.
3.4. A-p sinniisutut sulinera
Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup aalajangiinermini 21. maj 2014-imeersumi Kattuffinni Peqqinnissaq Pillugu Kattuffimmik suleqateqarnermi peqataasuni, taamaattorli atorfeqartitaasut Peqqissaasut Kattuffiata isumaqatiginninniutigissallugit pisinnaatitaaffeqarfii ilanngunnagit, isumaqatigiissut imaluunniit atorfiit inissinneqarnissaat pillugit isumaqatigiissut tunngavigalugu sulisunut sinniisut pillugit isumaqatigiissummi § 3, imm. 1 aamma imm. 2 ilaatigut innersuussutigai.
Isumaqatigiissummi taaneqartumi § 3 imaattunik oqaasertaqarpoq:
Ҥ 3. Sinniisup sulinera.
Sinniisup kattuffinnut Naalakkersuisunullu pisussaaffia tassaavoq suliffimmi pissutsinik eqqissisimanartunik siuarsaaniarluni allanngutsaaliuiniarlunilu pitsaanerpaamik iliuuseqarnissaq. Pisussaaffiup taassuma pissuseqataa Naalakkersuisut taakkualu sinniisaata pisussaaffigaat.
Imm. 2. Sinniisoq atorfeqartitat qinersisigisani sinnerlugit oqaaseqartartutut aamma atuuppoq, taamaattuusutullu atorfeqartitaasut siunnersuutaannik, inassuteqaataannik naammagittaalliuutaannillu suliffeqarfiup pisortaqatigiivinut saqqummiussisinnaalluni kiisalu suliffigisami pineqartumi apeqqutit isumaqatiginninniutigisinnaallugit.
[...]” (Atorfeqarfimmi nutsigaavoq)
Eqqartuussissuserisup D-p aamma oqaatigisaatut Folketingip Ombudsmandiata sinniisoq tusagassiuutinut kommunip ikiuisarnermut immikkoortortaqarfiani pissutsit sulinermut tunngasut pillugit oqaaseqaateqarsimasoq pillugu suliaq 1995-imi nalunaarummini (quppernerni 381-imi tulliinilu) isummerfigaa. Suliap taaneqartup suliaq manna assigisorujussuuaa. Folketingip Ombudsmandia suliami tassani imaattunik oqaaseqaateqarpoq:
“Sinniisut pillugit malittarisassat [suliami matumani malittarisassat atorneqartut asserluinnaannik oqaasertaqartut, uanga ilanngussara] kommunip tunngaviginiagai isumaqatigiissutikkut (overenskomst) akuerineqarsimapput, taamaalillutillu pisortat pillugit inatsiseqartitsinertut pissuseqaratik.
Uanga paasinninnera unaavoq aalajangersakkat qulaani issuarneqartut sinniisoqartitsinermik aaqqissuussinikkut anguniagassatut atituumik oqaasertalerneqarsimasutut paasisariaqartut. Aalajangersakkat tamatuma saniatigut suliami illua’tungeriit sulinermi sunik anguniagaqarlutik peqataasarnissaat pillugu ilitsersuummik aalajangersimasumik imaqarput.
Uanga paasinninera unaavoq sinniisunik soraarsitsinissamut periarfissaq sinniisullu pisussaaffii pillugit malittarisassat kiisalu suleqatigiinnermut ataatsimiititaliani ilaasortat pillugit malittarisassat apeqqummut pineqartumut sunniuteqanngitsut.
Sinniisut aamma suleqatigiinnermut ataatsimiititaliani ilaasortat pisortani atorfeqartitaasutut allatut tamanut ammasumik oqaaseqaateqarnissaminnut periarfissaqannginnerannik ilimaginninneq uanga paasinninnera malillugu atuakkianit piusunit periaatsimillu ikorfartorneqanngilaq, aalajangersakkallu taanneqartut oqaasertaannit aamma ikorfartorneqaratik.
Malittarisassanik isumaqatigiissutaasunik taamaattunik unioqqutitsisimaneraanernut atatillugu qisuariaatit sulineq pillugu inatsiseqartitsinermi ingerlatseriaaseq aqqutigalugu aamma qulaajarneqartariaqarput, sulisitsisup pisinnaatitaanerani ilaasutut sulisoqarneq pillugu inatsiseqartitsineq tunngavigalugu qisuariarnikkuunngitsoq.
Tamatumunnga atatillugu oqaatigineqartariaqarpoq kiffaanngissuseqarluni tigussaasutigut oqaaseqaateqarsinnaati-taanermik killissalersuisoqassappat tamanna inatsiseqartitsinikkut qularnaatsumik tunngavissaqartutut ilimagineqarpat aatsaat pisinnaasoq, tak. Folketingip Ombudsmandiata 1983-imi ukiumoortumik nalunaarutaani qupp. 248 (pingaartumillu qupp. 250) aamma Lars Nordskov Nielsenip allaaserisaa “Responsum om offentligt ansattes ytringsfrihed – med særligt sigte på overenskomstansatte DJØF’ere”, DJØF-ip atuagassiaani nr. 22/1987-imi qupp. 7-imi tamanut saqqummiunneqartoq.
Tamakku tunngavigalugit isumaqarpunga kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaaneq sinniisut pillugit malittarisassatigut killissalersorneqarsimasoq isumaqassalluni tunngavissaqanngitsoq.” (Atorfeqarfimmi nutsigaavoq)
Folketingip Ombudsmandiata inatsiseqartitsinermik paasinninnera taanna tamakkiisumik ilalersinnaavara.
Uanga tamatuma kingornatigut paasinninnera unaavoq sinniisut pillugit malittarisassat Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup tunngaviutinniagai A-p malittarisassat atuuttut tunngavigalugit suut atuunnerat eqqarsaatigalugu kiffaanngissuseqarluni oqaaseqaateqarsinnaatitaanerata killissalersorniarneqarnerani tunngaviusinnaanngitsut, tak. immikkoortoq 3.1.
3.5 Eqikkaaneq
Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup A-mik aviisimut sapaatit akunnerannut saqqummertartumut V-mut oqaaseqaateqarsimanera pillugu naalasseriitsuliorsimasutut mianersoqqusisimanera qulaani taaneqartut tunngavigalugit isorisarialerujussuartut isigaara. Uanga paasinninnera unaavoq aalajangiineq malittarisassanik pisortani atorfeqartitaasut kiffaanngissuseqarlutik oqaaseqaateqarsinnaatitaanerannut atuuttunik erseqqissumik unioqqutitsinerusoq.
4. Naalakkersuisoqarfiup suliamik suliarinninnera
Qulaani immikkoortumi 2-mi oqaatigineqartutut sulinermi naalasseriitsuliorneq pissutigalugu mianersoqqusineq tassaavoq suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsimmi aalajangiinermik oqartarnertut aalajangiineq.
Tamatuma pineqartutut pineqaatissiinermi suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsimmi malittarisassat malinneqartussaanerat nassataraa, matumani suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaasoqartussaanera (inatsimmi § 19) aamma tunngavilersuisoqartussaanera (inatsimmi kapitali 6, §§-it 22-mit 24-mut) ilanngullugit eqqarsaatigalugit.
Suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanissamut annertusisamik pisussaaffik pillugu inatsisikkut aalajangersagaanngitsumik malittarisassaq (inatsiseqartitsinikkut tunngavik) naalasseriitsuliorneq pissutigalugu mianersoqqusinermi malinneqartussaagunarpoq, tak. Niels Fengerip atuakkiaani “Forvaltningsret med kommentarer”-mi 2013-imeersumi quppernerit 520 tullialu.
Suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanissamut annertusisamik pisussaaffeqarnerup manna nassataraa, tassalu oqartussaasup (suliami pissusiviusut pillugit tusarniaanerup saniatigut, tak. suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsimmi § 19) atorfeqartitaasoq suliamik paasinneqqaarnini pillugu ilisimatissagaa, matumani inatsiseqartitsinermik paasinninneq kiisalu – suliami uppernarsaasersuineq pillugu apeqqutinik piusoqarpat - oqartussaasup uppernarsaatinik naliliiviginninnera ilanngullugu eqqarsaatigalugu, tak. Niels Fengerip atuakkiaani siusinnerusukkut taaneqartumi quppernerit 518 tullialu.
Suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaasarneq pillugu malittarisassat aamma tunngavilersuisarneq pillugu malittarisassat suliap sapinngisamik pitsaanerpaamik paasissutissartalersorneqarnissaa suliamilu eqqortumik inatsisinillu unioqqutitsisuunngitsumik aalajangiisoqarnissaa qulakkiissavaat.
Suliami matumani pineqartoq tassaavoq Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaalluni allakkamini aamma aalajangiinermini ilumoorfiginninnittussaatitaanermut innersuussuteqarsimanera, tamanna sukumiinerusumik itisilernagu.
Uanga paasinninnera unaavoq ilumoorfiginnittussaatitaanerup tunngaviata imarisaatalu sukumiinerusumik qaatigineqannginnerat suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaasarneq pillugu malittarisassamik inatsisikkut aalajangersagaanngitsumik aamma suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsimmi § 24-mik unioqqutitsinerusoq, tassuunami aalajangersarneqarmat tunngavilersuut inatsiseqartitsinermi malittarisassanut aalajangiinermi tunngavigineqarsimasunut innersuussummik imaqassasoq (tak. Hans Gammeltoft-Hansenip allallu atuakkiaanni siusinnerusukkut taaneqartumi 2002-meersumi qupperneq 558). Suliami matumanisut ittumi inatsiseqartitsinermik naliliinerup malittarisassaq inatsisikkut aalajangersagaanngitsoq tunngavigalugu piffiani ilumoorfiginnittussaatitaanerup erseqqissarneqarnera suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanerup aalajangiinerullu paasineqarnissaannut immikkut pingaaruteqarpoq.
A-p oqaaseqaatigisimasaanik allaaserinninermi suliamut atatillugu mianersoqqussuteqarnissamut pissutissaqalersitsisumi oqaatigineqartut “oqaaseqaatitit issuarneqartut pissutigalugit”, “sinniisutut suliassannut ataneqartinneqarsinnaanngitsunik oqaaseqaateqarsimasutit” aamma “oqaaseqaatitit [...] pisortaqatigiinnut ilumoorfiginninngitsumik iliuuseqarnertut isigaat” suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsimmi § 24, imm. 2-mi aamma § 24, imm. 1-imi oqaaseqatigiit aappaanni suliami pissusiviusunik naliliinermillu aalajangiinermut sunniuteqartunik paasissutissiineq pillugit aalajangersakkat tunngavigalugit tunngavilersuutitut amigarluinnartutut aammattaaq isigisariaqarpakka. Allaaserinninneq suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaasarneq pillugu malittarisassanik eqqortitsissaguni aammattaaq amigarluinnarpoq.
Aammattaaq malugaara eqqartuussissuserisup D-p suliami illua’tungiusutut – pissutissaqarluinnartumik - saqqummiussai Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup aalajangiinermini isummerfiginngilluinnarsimagai, oqaatigiinnarluguli “Tusarniaanermulli akissut taanna [Naalakkersuisoqarfiup] isummaminik allanngortitsinissaanut pissutissaqalersitsinngilaq,
[...]”.
Suliami illua’tungiusup sinniisaata illua’tungiusup saqqummiussaanik il.il. tamanik tunngavilersuummi pulaffiginninnissaq nalinginnaasumik pisussaaffiunngilaq, saqqummiussalli pineqartumut attuumassuteqarpata taakku tunngavilersuummi eqqaaneqassasut naatsorsuutigineqartarpoq, tak. Hans Gammeltoft-Hansenip allallu atuakkiaanni “Forvaltningsret”-imi 2002-meersumi quppernermi 562-imi Hans Gammeltoft-Hansenip allaaserisaa.
Peqqissutsimut Attaveqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup suliamik suliarinninnera ataatsimut isigalugu naammaginanngitsutut ajuusaarnartutullu isigaara.”