Soraarsitsineq. Oqartussaasut paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik tunngavimmik sumiginnaaneq. Suliani illua’tungiusup isumaanik annertusisamik tusarniaaneq. Soraarsitsinissamut piffissaliussap sivisussusissaanik naatsorsuineq. Allattuisussaatitaaneq
Socialhjælperip A-p meeqqerivimmit soraarsinneqarnissaminik kommunip aalajangiinera Ombudsmandimut naammagittaalliuutigaa. Naammagittaalliuut taarsiissuteqartoqassaasoq piumasaqaammik aammattaaq imaqarpoq.
Ombudsmandi isumaqarpoq A soraarsinneqassasoq kommunip aalajangiineranut A seeqqumigut pilatsinnermi kingornatigut meeqqerivimmi socialhjælperitut suliassaminik isumaginninnissaminut naleqqukkunnaartoq kommunip isumaqarneranik tunngaveqartoq.
Ombudsmandi isumaqarpoq kommuni A-p napparsimajunnaarluni nalunaarnera kiisalu A-p pilatsinnermi kingornatigut meeqqeriviup pisortaanit suliartoqqunagu oqarfigineqarsimanera isummerfiginagit aalajangiisimasoq. Ombudsmandi isumaqarpoq kommuni A-p ilumut sulisinnaannginnera pillugu paasissutissanik peqarsimanngitsoq. Suliap kommunimit naammanngitsumik paasissutissartalersorneqarsimanera taamalu kommunip oqartussaasut paasissutissanik pisariaqartunik tunngaveqarnissaannik tunngavimmik sumiginnaasimanera isorisarialerujussuartut Ombudsmandip isigaa.
Kommunip suliami illua’tungiusup isumaanik annertusisamik tusarniaanissamut pisussaaffeqarnermik inatsiseqartitsinikkut tunngavik inatsisikkut aalajangersagaanngitsumik atuuttoq tunngaviginagu suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaasimanera Ombudsmandip isorisarialittut isigaa.
Kommunip suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaalluni allakkamini kommuni soraarsitsinissamik aalajangeereersimasoq isumaqalersitsisinnaasunik oqaasertaliisimanera kiisalu kommunip soraarsitsinissamut piffissaliussap sivisussusianik isumaqatigiissummi tamanna pillugu malittarisassat malinnagit naatsorsuisimanera Ombudsmandip ajuusaarnartutut aamma isigai.
Kommunip A-mik oqaloqateqartarsimanini pillugit allakkiorsimannginnera, matumani tusarniaalluni ataatsimiinneq pillugu allakkiorsimannginnera ilanngullugu eqqarsaatigalugu, allattuisussaatitaanermut naapertuuttuunngitsoq Ombudsmandi isumaqarpoq.
Suliaq A-mut tunngasoq kommunip suliarileqqissagaa A-llu taarsiissuteqartoqarnissaa pillugu apeqqutaa tamatumunnga atatillugu ilanngullugu isummerfigissagaa Ombudsmandip inassuteqaatigaa (oqaaseqaat 14. april 2016-imeersoq, 2014-323-0048-mik j. normoqartoq).
A meeqqerivimmi O-mi illoqarfimmi X-imi inissisimagallartutut socialhjælperitut 1. januar 2013 aallarnerfigalugu atorfinitsinneqarpoq. A-p atorfinitsinneqarnera pillugu allakkanit erserpoq A Naalakkersuisut aamma Sulinermik Inuussutissarsiuteqartut Kattuffiata meeqqerisut, socialmedhjælperit aamma socialhjælperit pillugit isumaqatigiissutaat (overenskomst) tunngavigalugu atorfinitsinneqartoq.
A seeqqumigut 26. juni 2013-imi pilatsippoq. A tamatuma kingornatigut napparsimasutut nalunaarutigineqarpoq.
K Kommunip A-p soraarsitsissamaarneq pillugu suliami illua’tungiusutut isumaanik tusarniaaneq allakkatigut 12. december 2013-imeersutigut aallartippaa. Suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkanit ilaatigut makku erserput:
“Meqqerivimmi [O-mi] socialhjælperitut atorfinniit suliunnaarsinneqarnissat pilersaarutigineqarpoq
Kalaallit Nunaanni Naalakkersuisut, Finansministeriap aamma Sulinermik Inuussutissarsiuteqartut Kattuffiata akornanni sulisartut sulianik ilinniagallit ilinniagaqanngitsullu akunnermusiallit pillugit isumaqatigiissummi § 31, imm. 2 naapertorlugu [K Kommunip] matumuuna nalunaarfigissavaatit meeqqerivimmi [O-mi] socialhjælperitut atorfinniit suliunnaarsinnissat pilersaarutigineqarmat.
Tunngavilersuutigineqartoq
Seeqqunnik suliaritereernerpit kingorna julip qeqqata missaani nakorsamiit sulinngiffeqartitaasimavutit oktoberip tungaanut. 11. november 2013 suliffinnut uteqqittussaagaluarputit, kisiannili sivitsoqqinniarsimavat uninnganerit. Nakorsallu kissaatigisimammagu ullup affaa suliinnartassasutit, kisianni nakorsamiit allakkanik suli tunniussinnginnavit matumuuna siumut ilisimatitsilluta suliunnaarsinneqarnissat pilersaarutigineqarpoq.
Tusarniaaneq
Suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsisip § 19-ianni imm. 1 naapertorlugu peqatigiiffik ilaasortaaffigisat suleqatigalugu suliunnaarsitsinissamik allakkiamut matumunnga oqaaseqaateqarsinnaatitaavutit. Oqaaseqaatit kingusinnerpaamik 2013-imi decemberip 17-ani nal. 12.00 [illoqarfimmi X-imi] ilinniartitaanermi immikkoortortamit tiguneqareersimassapput.”
K Kommunip suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkat naqqitat A-mut allakkatigut 19. december 2013-imeersutigut nassiuppai. Suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkat naqqitat taakkua oqaasertaasa suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkat 12. december 2013-imeersut oqaasertaat assigaat, oqaaseqaatinilli saqqummiussinissamut piffissaliussaq 27. december 2013 nal. 12.00-imut allanngortinneqarsimavoq.
A S.I.P.-mut (S.I.K.-p najukkami immikkoortortaqarfianut) 20. december 2013-imi imatut allappoq:
“Siullermik eqqunngitsumik pineqarlunga misigisimagama allagaqarpunga, neriullunga paasineqarumaarlunga.
1. januar 2013 [O-mi] atorfinitsinneqarpunga socialhjælperitut, taavalu 26. juni 2013 [napparsimmavimmi Y-mi] nissunnik suliaritillunga (seeqquusalersillunga).
Taamanili sulinngiffeqarpunga nakorsap piumasarimmagu. 1. september suliartortussaagaluarpunga, kisianni seeqqora iluarsinngimmat taamanili qaammatikkaartumik nakorsap nalilertalerpaa, tamatigullu nakorsameereeraangama suliffimmut oqariartortarlunga; [meeqqeriviup pisortaa] uppernarsaammik piniaqquneqartoq oqaatigiartorlugu, tamannami pingaaruteqarmat.
6. november suliffinnut sianerpunga aasiit seeqqora nakorsap takoqqileraa, paasisaqaruma kalerriissallunga. [Meeqqerivullu pisortaanit] akineqarpunga imatut: “Uanga sulinngiffimmik tunisinnaanngilakkit. Naatsorsuutigivarput suliartornissat, aamma sulinngiffissatit nungulerput.” Aperalungalu iluamik eqaarsaartarnersunga. Tassani misiginarami soorluli pasillerneqartunga asuli pisutut. Uffalu aaqqerusullunga ilungersoraluartunga, suliffigami nuannarigaluaqigakku.
Aamma nalunngilara sulinngiffinnik [meeqqeriviup pisortaanut] qinusussaananga, nakorsammi nammineq aalajangiinermini kisimi tunisinnaammanga. Aammalu erseqqissaatigerusuppara uanga nammineq nakorsamut qinuneq ajorama, namminerliuna tunisaraanga niora takoreeraangamiuk.
Aqaguani 7. november nakorsamukarama nakorsap oqarfigaanga aallaqqaammulluunniit ullup affaa sulisarsinnaagaluartunga, akissarsialerivimmut imaluunniit suliffinnut paasiniaasinnaasunga qaqugu 120-t nallissanersut. Oqarfigalungalu suliffinnut oqariartussasunga [meeqqeriviup pisortaa] uppernarsaammik nakorsamit piniassasoq.
Taava suliffinnukarpunga oqariartorlunga nakorsap oqaasianik. Iserama iluamik ilassineqanngilanga, qaammatimmi kingulliit [meeqqerviup pisortaa] taamaalernikuugami. Taavalu oqalulerpoq: “Akissarsialerivimmiut akuliuttussaanngillat, aamma suleqatitit qasupput tassalimi vikareqaannarnermit. Sullitasi siumukanngillat, aamma ullup affaa sulileraluaruit suleqatitit ilungersortiinnassavatit, aamma meeqqat kingulliit isertut ilisarisimanngilaatsit, illilluunniit takunikuunngilatit, aamma meeqqat arpaleraluarpata angummassinnaanngilatit. Taamaammat akuerisinnaanngilara ullup affaa sulinissat.” Oqarlunilu nakorsamut allagaqassalluni.
Oqarfigivara soorunami pasisinnaallugu meeqqat suleqatikkalu eqqugaasimassappata, sulinnginnera pillugu.
Kisiannili uanga pisuussutiginngilara, sulimi niora aaqqinngimmat. Taava oqarfigivaanga sulisut ilaat atia taallugu 100 %-imik sulinngitsoq, aammagooq niulukkami.
Meeqqerivimmit anigama nakorsamut saaffiginneqqippunga suneqarnissara nalornissutigigakku, oqaluttuarlungalu itigartitaasimallunga aallaqqaammut ullup affaanut sulisinnaanissannut. Uninngaqqugallarpaanga. Uppernarsaammik aperigama oqarpoq [meeqqerviup pisortaa] nammineq piniartussaasoq. Aasiit ningiumut sianerpunga uppernarsaammik piniaqquneqartoq.
Kisiannili 9. december 2013 nakorsap suliartorsinnaalersunga oqarfigimmanga meeqqerivimmut sianerama Sara oqarpoq allakkamik uppernarsaammik tigumminersunga. Eqqaaseqqipparaasiit nammineq piniartussaaneranik, nakorsarmi taama oqarmat. Eqqaasitsissutigissavara ullut 120-t aatsaat angullugit.
[Meeqqeriviup pisortaa] oqarpoq nalornilerami paasiniaasimalluni allakkanillu tusagaqarnissami tungaanut sulinngikkallassasunga. Oqarlunilu nakorsamut allakkaluaraangamiluunniit akineqartarsimanani.
Sapaatit akunnerata missaa qaangiummat meeqqerivimmut paasiniaallunga [meeqqerviup pisortaata] tulliata kalerrippaanga suleqqissanngitsunga, allakkanillu nassinneqassasunga ilimageqqullugu. Soorunami pakatsivunga. Aalajangerpungali naammagittaalliuuteqarusullunga, nalunnginnakku eqqunngitsuliorfigineqarlunga.
Kiisamilu 20. december 2013 allakkat soraarsitsissutit tiguakka. Tunngavilersuutigineqartut atuarakkit kanngunarlutillu eqqunngingaarmarta qanorluunniit oqassallunga naluleraluarpara. Pakatsinaqaallu tujorminarlutillu.
Allakkat tiguniariarlugit napparsimmavimmut majuuppakka, tunngavilersuutit eqqortuunnginneri uppernarsaqqullugit. Nakorsarmi oqartaraluarmat meeqqeriviup [pisortaa] nammineq uppernarsaatinik piniartartussaagaluartoq. Aamma aallaqqaammut ullulluunniit 14-it ullup affaa suleqqunikuugaluarmanga, imaanngitsoq sulinera tamaat.
Tusarniaanermut tunngatillugu malugeqquara 20. december aatsaat allagaq tigugakku, uanilu 17. december 2013 nal. 12.00 [illoqarfimmi x-imi] ilinniartitaanermut immikkoortortamit tiguneqareersimasussaalluni.
Taamaammat tusarniaanerup kinguartinnissaa piumasarivara, aappaatigummi eqqumiigigakku allagaq kingusinaarluni takkummat.”
Meeqqerivimmi O-mi sulisut sinniisaata ...-p K Kommuni 14. januar 2014-imi A pillugu imatut allaffigaa:
“Meeqqerivimmi [O-mi] socialhjælperitut atorfeqarnermini suliunnaarnissaanut allakkiami sulianik ilinniagallit ilinniagaqanngitsullu akunnermusiallit pillugit isumaqatigiissummi § 31, imm. 2 atorneqartoq piviusuunngilaq. Iluarsiivigineqassasoq qinnutigaarput. Aappaattullu tusarniaanermi ulluliunneqartut qaangiutereersut inuttaasumut apuunneqarsimammata kinguartitsissummik qinuvugut, suliaq eqqortumik ingerlaqqullugu.
Meeqqerisut isumaginninnermilu ikiortit isumaqatigiissutaanni § 31, imm. 2 malillugu atorfininnerup kingorna qaammatit arfinillit kingorna qaammatinik pingasunik ilisimatitsereerluni qaammatip naaneranut soraarsitaanissamut ilisimatitsisoqartussaagaluaq tamanna pisimanngilaq. Unioqqutitsinertut isigivarput.
Isumaqatigiissutit malillugit aaqqiissuteqartoqarnissaa kissaatigaarput, ingerlatitsinissatsinnut atussagatsigit.”
K Kommunip meeqqerivimmi O-mi sulisut sinniisaat ... allakkatigut 17. januar 2014-imeersutigut imatut akivaa:
“Pineqartumut tunngatillugu allakiatit meeqqeriviit allaffianni 17. januar 2014 tiguneqarput, qujanaq.
Siullermik erseqqissassavara pineqartumut allakkat qullersaqarfimmi sulisoqarnermut immikkoortortaqarfimmiit nassiunneqarsimasut 19. december 2013-imi ullulerneqarput, 13-01-532-mik normoqartut.
Tassani ilanngunneqarpoq tusarniaaneq ullulerneqarsimammat decemberip 27-ani nal. 12.00. Ulloq taaneqartoq tusarniaanermi peqataavunga, pineqartoq ilaqanngilaq, sinniisoq sinniisullu sinniisussaa tamarmik peqanngimmata.
Allakkani taakkunani qulaani pineqartutut ullulerneqartuni “Tunngavilersuutigineqartoq”-p ataani allassimasut pillugit nalunaarutigissavara ajoraluartumik eqqortuunngimmat. Kukku-neq paasivarput ulloq 15. januar 2014 paatsoortoqarneratigut kukkunikkut pisimasoq ingerlanneqarsimasoq. Kukkuneq tamanna assut ajuusaarutigaarput.
Taamaattumik allakkat nutaamik tunngavilersuutilersimasut suliarineqarput 15. januar 2014-imi ullulerneqartut, 14-0-01-030-mik normulersimasut. Qarasaasiamilu ajutoorneq pissutaalluni aatsaat 16. januar 2014 atsiorneqarsimallutik pineqartumut apuullugit nassiunneqarput.
Maannali allakkat uku suliarineqarnerannut atatillugu paasisaqarlunga pineqartumut allakkat 16. januar nassiunneqartut aammattaaq erseqqinnerusumik paasissutissiissutitaqassasut. Taamaattumik naatsorsuutigineqassaaq pineqartumut allakkat 15. januar 2014-imi ullulerneqartut, 14-0-01-030-mik normulersimasut allamik nutaamik iluarsiissutitalersimasunik taarserneqartussaasut.
Taarserneqarnerinut atatillugu allakkat siulii tamarmik utertinneqassasut innersuussutigissavara.
Meeqqerivimmi [O-mi] atorfeqarlutik sulisunut sullissillutit akisussaaqataasutut allakkannut qujavugut.”
K Kommunip suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkanut 19. december 2013-imeersunut naqqiutitut allakkat nutaat A-mut 15. januar 2014-imi nassiuppai. Kommunip suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkanut naqqiutaanit (nutaanit) ilaatigut makku erserput:
“[K Kommunimi] meeqqerivimmi [O-mi] socialhjælperitut atorfinniit suliunnaarsinneqarnissat pilersaarutigineqarpoq
Kalaallit Nunaanni Finansministeriap aamma Sulinermik Inuussutissarsiuteqartut Kattuffiata akornanni sulisartut suliamik ilinniagallit ilinniagaqanngitsullu akunnermusiallit pillugit isumaqatigiissummi § 31, imm. 2 naapertorlugu [K Kommunip] matumuuna nalunaarfigissavaatit meeqqerivimmi [O-mi] socialhjælperitut atorfinniit suliunnaarnissat pilersaarutigineqarmat.
Tunngavilersuutigineqartoq
Seeqqunnik suliaritinnissat sioqqullugu kingullermik sulivutit 25. juni 2013. Seeqqunnik suliaritereernerpit kingorna aseruuttoornikkut maminneq ajulerneratigut sivitsortumik sulinngiffeqartariaqarsimavutit, nakorsap innersuussineratigut. Suliaritinnerpit kingunipilorisimavaa sulininnut atatillugu nangialerlutit, sullitat meeqqat pisuttuaannerini aallariassappata angumerinissaat qularalugu. Kiisalu meeraaqqani suligavit kivittaarinartuulluni, taamalu sulinissannut seeqqut peqittaarnissaannut naleqqunnani. Taamaattumik meeqqanut ilinnullu toqqissisimanartuussappat aalajangertariaqarsimavugut illit maani meeqqerivimmi [O-mi] socialhjælperitut suliunnaaruit pitsaanerussasoq. Ilinnut naleqquttumik suliffittaarnissannik kissaappatsigit.
[...]”
Oqaaseqaateqarnissamut piffissaliussaq 22. januar 2014-imut killilerneqarsimavoq.
Tusarniaalluni ataatsimiinneq meeqqerivimmi O-mi 21. januar 2014-imi ingerlanneqarpoq, meeqqeriviup O-p siusinnerusukkut pisortarisimasaata ...-, sulisut sinniisaata ...-p aamma A-p peqataaffigisaannik. Ataatsimiinneq pillugu imaqarniliamit makku erserput:
“Naqqiummi ulloq allanneqarsimasumi 15/1-14 all. nr. 14-0-030 tunngavilersuutigineqartoq [A-p] oqaatigivaa seeqquminik aseruuttoorsimanini nakorsamit taamatut oqaatigineqanngimmat akuerinagu.
[A-p] suliffimmut uternissani kissaatigaa, ilaquttani apeqqutaatikkamigit, oqaloqatigeqqaarumagamigit. Akuerineqarpoq aqaguanimut akisussanngorluni, isumaqatigiippugut.
[A] neqeroorfigineqarpoq aamma meeqqerisut isumaginninnermilu [ikiortit pillugit] isumaqatigiissutini § 24, imm. 2 atorfeqareernerup kingorna qaammatit arfinillit kingorna qaammatinik pingasunik ilisimatitsereerluni qaammatip naaneranut soraarsitsinissaq pisimanngimmat martsip naaneranut pisoqarsinnaasoq neqeroorfigineqarpoq.
[A] aqaguani isummersimalluni aalajangersimavoq martsip naaneranut asoorusulluni. Taamaalilluni mdr., timesedlinut atsiorpoq januar, februar aamma marts tapullugit akissarsisussanngorluni.”
K Kommunip soraarsitsinissamik aalajangiinini A-mut allakkatigut 23. januar 2014-imeersutigut nalunaarutigaa. Soraarsitsissutitut allakkanit ilaatigut makku erserput:
“[K Kommunimi] meeqqerivimmi [O-mi] [illoqarfimmi X-imi] socialhjælperitut atorfeqarnerit atorunnaarsinneqarpoq
Suliunnaarsinneqarnissat siunertarineqarluni [K Kommunip] 15. januar 2014-imi allagai innersuussutigalugit matumuuna nalunaarutigineqassaaq socialhjælperitut atorfinniit meeqqerivimmi [O-mi] ulloq kingullertut suliffissat tassaammat 31. marts 2014, taamaasilluni ulloq 1. april 2014 suliunnaartussanngorlutit.
Suliunnaarnissavit tungaanut aammalu suliunnaareernerup kingorna suliffimmut atatillugu nipangiussisussaatitaaneq atuutiinnarpoq.
[...]”
A tamatuma kingornatigut uannut allakkatigut 31. marts 2014-imeersutigut ilanngussartalitsigut naammagittaalliorpoq. A naammagittaalliuummini ilaatigut imatut allappoq:
“Siullermik eqqunngitsumik pineqarlunga misigisimagama ikioqqullunga saaffiginnippunga.
Siullermik SIP-mut saaffiginneqqaarnikuuvunga december 2013. Ikiorniartorujussuunikuugaluarpaanga, paasitillungalu eqqunngitsumik pineqarsimasunga.
Uangalu soraarsitaanera paasigakku inuttut nakkarujussuarnikuuvunga, allaat angerlarsimaffimmi ilaqutannguakka sunnersimallugit. Kiisalu eqqarsarsinnaanera killilerujussuanngornikkuugaluarluni.
Suliffimmi sulisut sinniisaata aamma ikioraluarpaanga. Imatut pisoqarnikuugami januar 2013 suliffikuma [pisortaata] sinniisullu oqaloqatigimmannga [pisortap] imatut oqarfigimmanga soraarsitaanera ingerlateqqissagukku aningaasarsiakka unissasut. Kisianni ingerlatitseqqinngikkuma martsip naanerani aatsaat unissaasut. Oqarfigivara aqagumut eqqarsarumallunga, massakkorpiaq akinissannut nukissaqarnanga, ilaquttakkalu oqaloqatigeqqaarusullugit. [Pisortaq] itigartitsigaluarluni angerpoq.
[...]
Inuttut naleqanngitsutut imminut suli isigeqaanga. [Meeqqerviup pisortaata] oqaasii puigorneq ajorpakka sallusaarlunga suliartornaveersaartunga. Inuit nalusama oqarfigisarpaannga sallutooq, [meeqqerviummi pisortaa] oqarnikuugami maani oqaluuserineqartunga. Tamakku eqqunngitsut nakkarsaatigeqaakka, allaat aninissara nakeriunnaarugu.
Kiisalu sianiinaarneqarsimasutut misigisimagama ningiumit. Taamaammat ikioqqullunga saaffiginnippunga, taarsiiffigitinnissara siunertaralugu. Una erseqqissaassutigissavara SIP saaffigeqaarsimagaluarakku. Ikiuerusukkaluarpoq, paasisimasanili killeqarmata ilissinnut innersuullunga. Aamma IKIU saaffigigaluarpara, ikiuussinnaananili oqarluni.
[...]”
K Kommuni allakkatigut 23. maj 2014-imeersutigut qinnuigaara suliami A-mut tunngasumi allagaatit tamaasa uannut nassiuteqqullugit.
A-p naammagittaalliuummut ilanngussat allat marluk uannut allakkatigut 10. september 2014-imeersutigut nassiuppai.
K Kommuni suliami allagaatinik nassiusseqqullugu arlaleriarlunga nukingisaareerlugu suliami allagaatit e-mailikkut 11. september 2014-imeersukkut aamma faxikkut 14. oktober 2014-imeersukkut tiguakka.
K Kommuni allakkatigut 20. oktober 2014-imeersutigut qinnuigaara suliaq pillugu oqaaseqaateqaqqullugu, kommunimullu ilaatigut imatut allallunga:
“[...]
[K Kommunip] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaalluni allagai 15. januar 2014-imeersut imatut paasivakka [A-p] soraarsinneqarnissaanik kommunip aalajangiineranut tunngaviusoq tassaasoq [A-p] seeqqumigut 25. juni 2013-imi pilatsinnermi kingornatigut meeqqerivimmi [O-mi] suliassaminik isumaginninnissaminut naleqqukkunnaarsimanera. [K Kommunip] allakkamini innersuussutigalugu oqaatigaa [A-p] pilatsinnermi kingornatigut sukkasuumik pisunnissani nangiarilersimagaa, misigisimallunilu meeqqat malinnaavigisinnaajunnaarlugit kiisalu seeqquni peqeqattaarlugit kivitsisarnermik suliassanut naleqqukkunnaarsimalluni.
[K Kommuni] qinnuigaara [A-p] suliassanik pineqartunik qaqugu suliarinnileqqissinnaanera naliliivigisinnaajumallugu paasissutissat pisariaqartut [A-p] soraarsinneqarnissaanik aalajangernermut atatillugu kommunip pissarsiariniarsimanerai oqaaseqaammini nassuiaqqullugu. [K Kommuni] tamatumunnga peqatigitillugu qinnuigaara manna pillugu nassuiaateqaqqullugu, tassalu kommunip soraarsitsisoqarnissaanik aalajangiinnginnermini [A-p] atorfimmut allamut nuutsinneqarnissaanut periarfissaqarnersoq isumaliutersuutigisimaneraa.”
K Kommuni akissuteqaqqullugu arlaleriarlunga tamatuma kingornatigut nukingisaartarpara.
Suliaq pillugu oqaaseqaateqartoqarnissaanik qinnutigisara K Kommunip allakkatigut 9. februar 2015-imeersutigut ilaatigut imatut akivaa:
“[...]
● Pineqartoq aallartippoq 1. januar 2013 meeqqerivimmi [O-mi] socialhjælperitut inimi [P-mi]. Taanna pillugu ilanngussaqanngilaq.
● Pineqartup atorfininnerata nalaani atsiortunga meeqqerivimmi pineqartumi pisortaavunga.
● Seeqquminik suliaritippoq, nakorsap suleqqusinnginneranik allagartaqarpoq. Uani ilanngunneqanngilaq.
● Suliartornissaminut sapiulluni takkuttarpoq – seeqquni pullaqimmat peqissinnaananilu. Aneerussissaguni meeraaqqanilluunniit kivitsisinnaannginnami. Naatsumik taallugu timini atorlugu suliaqarsinnaanani. Piffissami sivitsortumi taamaappoq. Suliartorfissani qanillisorlu sulilernissaminut piareeqqanani oqariartortarpoq.
● Qarasaasiaq aqqutigalugu meeqqqerivimmit [O-miit] peqqinnissaqarfimmut attaveqarneq – nakorsamut apeqquteqaatit suliarineqarnikuupput. Pineqartoq peqqinnissaqarfimmeereeraangami meeqqerivimmut oqariartortarnikuummat nakorsaq oqqersuinerarlugu meeqqerivik uppernarsaammik qinussasoq, oqqersuutaasut uppernarsartikkumallugit peqqinnissaqarfik attaveqarfigineqarnikuuvoq. Taanna pillugu uani ilanngussaqanngilaq. Ilisimanngilara meeqqerivimmi [O-mi] suli qarasaasiami toqqortaanersut.
● Suliunnaarsitsinissamik eqqarsaateqarluni inuttaanut allagaasut “Brev nr. 13-01-532”, 19. december 2013 HR-imit allakkat ilanngunneqarput.
● Brev nr. 13-01-532-mut tunngatillugu 27. december 2013 pineqartoq takkuppoq kisimiilluni, sinniisoq sinniisullu sinniisussarisaa tamarmik napparsimammata. [Meeqqeriviup pisortaanit] [tullersortigigallagaanillu] pineqartoq ilisimatinneqarpoq pineqarnerminut atatillugu naammagittaalliuuteqassaguni oqaaseqaateqassaguniluunniit [K Kommunimi] sulisoqarnermut immikkoortortamut tunniutissagai. Imaluunniit pineqartoq sinnerlugu allakkat ingerlateqqitassanngorlugit tunniussinnaagai, taamaaliunngilaq. Tamanna pillugu uani ilanngussaqanngilaq.
● Atsiortunga meeqqerivimmi [O-mi] suliunnaarnikuuvunga ukioq 2013 naaneranut. Ukiup 2014-ip aallatinnerani [K Kommunimi] perorsaanikkut ataqatigiissaarisutut atorfeqalerpunga.
● Allakkat “Brev nr. 13-01-532” kukkuneqarsimasut SIP sinniisup naqqiissuteqarfigeqqusai ilanngunneqarput “14/1-14”-imi ullulerneqarsimasut.
● Kissaatigineqartutut inatsisit tunngavilersuutigineqartut iluarsiivigeqqussaasut pissusis-saatut naqqiuteqarfigineqarput (takuuk naqqiuteqarluni allakkat nr. 14-0-01-030, ulloq 15. januar 2014 allanneqarsimasut.
● SIP sinniisup allakkiaanut akissuteqaatitut perorsaanermi ataqatigiissaarisutut akeqquneqarmata allakkat 17. januar 2014 ullulerneqartut nassiunneqarput. Ilanngunneqarput.
● Tusarniaaneq peqqippoq allakkat naqqiuteqarfigineqartut pillugit ulloq 21. januar 2014. Takuuk SIP sinniisup imaqarniliarisai.
Allakkat ilanngunneqartut pineqartumut attuumassuteqarmata taama oqaasertalerlugit nassiunneqarput.
Erseqqissaatigineqassaaq pineqartoq arlaleriarluni erseqqissumik oqariartortarnikuuvoq sulisinnaanngikkallarluni, timimigut periataarsinnaannginnami seeqqunilu pillugu peqissinnaannginnami peqqissinissani nalullugu qaqugu pisinnaanersoq.
Tamanna pissutigalugu ilinniagaanut naleqquttumik suliffigisinnaasaanik allamik nassaarsinnaanngilagut innersuussinnaasatsinnik.”
Meeqqerivimmi O-mi sulisut sinniisaata ...-p kommunimut allagaasa 14. ja-nuar 2014-imeersut, kommunip A-mut suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allagaanut 19. december 2013-imeersunut naqqiutitut allakkat kiisalu kommunip A-mut suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allagaasa 15. januar 2015-imeersut assilineri kommunip akissutaanut ilanngullugit nassiunneqarput.
K Kommunip oqaaseqaataa suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut A-mut allakkatigut 13. februar 2015-imeersutigut nassiuppara.
A-p allakkatigut 6. marts 2015-imeersutigut oqaaseqaatai faxikkut 9. marts 2015-imeersukkut tiguakka. A imaattunik oqaaseqaateqarpoq:
“Siullermik meeqqerivimmi [O-mi] pisortaanikup [...-p] allagai isumaqatiginagit allagaqarpunga. Soorlu allagaqareersunga aatsaat nakorsap suliartoqqugaanga decemberip naanerani.
Tassanilu niora sullisigisinnaalereernikuuara. Aamma sapiutinngisaannarpunga, seeqqoralu atuussinnaalereernikkulluni.
Novemberimuna 7-ani suliartoqqugaluaraminga suli nakorsamiit suleqqusaanngitsunga, tamanna pillugu nammineq soraarsinniarsarilernikuugaanga eqqunngitsumik tunngavilersuuteqaqattaarluni. Allaat seeqqunnik aseruuttoornerarlunga.
Aamma soraarsiinnavikkusukkaluarpaanga oqaloqatiginangaluunniit. Uangalu SIP ikiortigalugu oqaloqatiginikuuakka.
Aamma suliffimmik allamik innersuunneqanngilanga, tassa soraarsiinnavinneqarpunga. Soorunami uannut annernarlunilu artornarnikuuvoq, inuttullu nakkarnarluni.
Aammalu nakorsamit uppernarsaammik qinoqquneqaraangami qinuneq ajorpoq, sunullu tamanut pisuutillunga.
Sallu ajugaatikkusunngikkaluaqaara. Taama naatsumik allagaqarpunga.”
Sulisuma ilaata A pissutsit arlallit itisilertinniarlugit oqarasuaatikkut 16. april 2015-imi attaveqarfigaa. A-p oqaatigaa 7. december 2013-imi nakorsiareerluni meeqqeriviup pisortaanut sianerluni peqqissinini piffissarlu tamaat sulileqqissinnaanini nalunaarutigisimallugu. A-p aamma oqaatigaa pisortap suliartoqqunani oqarfigigaani. Soraarsinneqarnissaa kissaatigineqartoq meeqqeriviup kommunimut allassimanera pisortap innersuussutigisimavaa. A-p soraarsitsissamaarneq pillugu suliami illua’tungiusutut isumaanik tusarniaalluni allakkat 12. december 2013-imeersut A-p tamatuma kingornatigut tiguai.
A-p allagaasa assilinerat K Kommunimut allakkatigut 24. april 2015-imeersuti-gut nassiuppara, kommunilu qinnuigalugu oqaaseqaatissaqaruni oqaaseqaatini uannut nassiuteqqullugit. Kommuni tamatuma saniatigut imatut qinnuigaara:
“[...]
[K Kommunip] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaalluni allagai 15. januar 2014-imeersut kiisalu kommunip uannut allagai 9. februar 2015-imeersut ilanngussartallit imatut paasivakka kommunip [A-mik] soraarsitsiniarluni aalajangerneranut tunngaviusoq tassaasoq [A-p] seeqqumigut 25. juni 2013-imi pilatsinermi kingornatigut piffissami sivisunerusumi sulisimannginnera, sulisinnaanani arlaleriarluni nalunaaruteqartarsimanera, qaqugulu aallartissalluni piareernerminik oqaatiginnissinnaannginnera.
[A-p] sulisuma ilaannik oqarasuaatikkut 16. april 2015-imi oqaloqateqarnermini erseqqissarlugu oqaatigaa meeqqerivimmi [O-mi] taamani pisortaasoq 7. december 2013-imi nalunaarfigigini piffissaq tamaat sulileqqinnissaminut piareerluni. [A] oqarpoq taamani pisortamit oqarfigineqarluni suliartussanngitsoq, tassami soraarsitsiniarluni suliniuteqarneq kommunip aallartissimammagu. [A-li] soraarsitsissamaarneq taanna pillugu suliami illua’tungiusutut isummaminik allakkatigut 12. december 2013-imeersutigut (15. januar 2014-imi naqqiuteqarfigineqarsimasutigut) aatsaat tusarniaavigineqarpoq, [A-lu] soraarsinneqassasoq [K Kommuni] allakkatigut 23. januar 2014-imeersutigut aalajangiilluni.
[K Kommuni] qinnuigaara [A] kommunip soraarsitsiniarluni aalajangiinnginnerani peqqissilluni piffissarlu tamaat sulilleqqinnissaminut piareerluni nalunaarsimanersoq paasissutissiissutigeqqullugu. Taamaappat [K Kommuni] aamma qinnuigaara [A] peqqissilluni nalunaareernermi kingornatigut soraarsinneqassasoq aalajangiinerminut suna tunngavigisimanerlugu nassuiaqqullugu.”
K Kommuni allakkatigut 15. maj 2015-imeersutigut imatut akivoq:
“[...]
● Pineqartoq socialhjælperitut atorfeqalerpoq 1. januar 2013. juni 2013 seeqqua suliaritippoq. Qaammat ataaseq sulinngereerluni sulilertussaagaluarluni – sulilerfissaasoq kinguartinneqaqattaarpoq. December 2013 suliunnaarnissaa aalajangerneqarpoq.
● Pineqartoq arlaqartunik nakorsamit allagartalerneqarluni napparsimasutut nalunaarsorneqartarpoq. Napparsimalluni allagartaani suleqqusaannginnerit tamaasa ullulerneqartarpoq. Ulloq suleqqusaanngiffiusoq qaangiukkaangat isumaqarpoq peqqilluni sulisinnaanngortoq.
● Suliunnaarfissatut ulloq SIP sinniisup siunnersuutaa pineqartup nammineq akueralugu aalajangernikuuvoq.
● Atorfeqarnerata sivisussusia naapertorlugu aningaasarsiai ingerlaannarallassasut qaammammut aalajangiunneqarluni 31. marts 2014 ilanngullugu akissarsiaqassasoq. Tamannalu pineqartup nammineq akuerinikuuaa.
● Pineqartup suliunnaarnissaanut tunngatillugu allagarsisinneqarnikuuvoq, allakkat 14-0-01-030-mik ilisarnaqutserneqarnikuupput, allakkani taakkunani allaqqapput tunngavilersuutigineqartut.”
Sulisuma ilaata K Kommuni oqarasuaatikkut 12. juni 2015-imi attaveqarfigaa. Suliamik suliarinnittup ...-p aperineqarluni oqaatigaa A kommunip soraarsitsinissamik aalajangiinnginnerani peqqissinerminik nalunaaruteqarsimanersoq imaaliallaannaq eqqaamasinnaanngikkini. Suliamik suliarinnittup tamanna sukumiinerusumik misissorniarpaa uterfigeqqinniarlutalu. Suliamik suliarinnittoq aammattaaq qinnuigineqarpoq A-p napparsimaneranut nakorsap uppernarsaasiussaasa assilineri nassiuteqqullugit.
A-p napparsimaneranut nakorsap uppernarsaasiussai marluk K Kommunip e-mailikkut 15. juni 2015-imeersukkut nassiuppai.
Nakorsap uppernarsaasiussaanit siullermit erserpoq A 9. oktober 2013-imit qaammat ataaseq napparsimalluni sulinngitsussatut nalunaarutigineqartoq. Nakorsap uppernarsaasiussaa taanna 10. oktober 2013-imi atsiorneqarsimavoq.
Nakorsap uppernarsaasiussaasa aappaannit erserpoq A 9. oktober 2013-imit napparsimalluni sulinngitsussatut nalunaarutigineqarsimasoq, 2013-imilu decemberip qiteqqunnerani peqqissisutut nalunaarutigineqarsimalluni. Nakorsap uppernarsaasiussaa taanna 23. december 2013-imi atsiorneqarsimavoq.
Sulisuma ilaata K Kommuni oqarasuaatikkut 22. juni 2015-imi attaveqarfigaa, kommunip akissutaa itisilertinniarlugu. A 2013-imi decemberip qiteqqunnerani peqqissisutut nalunaarutigalugu nakorsap uppernarsaasiussaa apeqqutigineqarmat suliamik suliarinnittoq ... oqarpoq A 2013-imi decemberip qiteqqunnerani peqqissisutut nalunaarsimanersoq eqqaamanngikkini. A kommunip soraarsitsinissamik aalajangiinnginnerani peqqissisutut nalunaarsimanersoq taamatuttaaq eqqaamanngilaa.
Kommunip allagaasa assilinerat A-mut allakkatigut 23. juni 2015-imeersutigut nassiuppara, A-lu qinnuigalugu oqaaseqaatissaqaruni oqaaseqaatini nassiuteqqullugit. A tamatumunnga peqatigitillugu nalunaarfigaara suliaq inaarsarneqarnissaminut piareertoq, suliarlu paasissutissat tiguneqarsimasut tunngavigalugit inaarlugu suliariniarsariniariga.
A-p oqaaseqaatai imaattut allakkatigut 29. juni 2015-imeersutigut tiguakka:
“Meeqqerivimmi [O-mi pisortaasimasup ...-p] allagaanut naqqiutit.
26. juni 2013 seeqqunnik suliaritippunga. Tassanilu 1. september aatsaat sulilertussaagaluarpunga. Taamaattumik suliaritinninniit qaammat ataaseq qaangiuppat sulilertussaagaluartunga [meeqqeriviup pisortaata] oqarnera eqqunngilaq.
Kisiannili 1. september sulilersinnaasimanngilanga tamanna nakorsap aalajangermagu. Qaammatilli tamaasa naliliiffigisarpaa. Una erseqqissaassutigissavara nakorsameereernikka tamaasa suliffikunnut oqariartortarpunga suliffiup [pisortaa] uppernarsaammik piniartussaasoq, nakorsarmi taama oqarmat.
Kisianni paasinarpoq piniartoqartarsimanngitsoq, uangami sulinnginnermut uppernarsaammik tunniussisinnaatitaannginnama.
Soorunami suliunnaarsitaalerlunga paasigakku pakatseqaanga. Paasisinnaanagulu sooq taama allanngorartigisunik eqqunngitsigisunillu tunngavilersuisoqaqattaartiginera.
Allatulli ajornartumik soraaqqusaanera naggataatigut akueriinnartariaqarlugu aalajangerpunga, suleqquneqarnangalu malartaasiinnarsinnaannginnama, aamma qasugama.
SIP-llu oqarnera malillugu aningaasarsiat taamatut ingerlasussaasut asooruma, aamma akueriinnarlugit, allatummi ajornarmat.
Allakkat 14-0-01-030-mik ilisarnaqutsikkamik akissutit.
Siullermik oqaatigilara suliaritinnissara sioqqullugu kingullermik sulivunga 20. juni 2013, tassami 21. juni [napparsimmavimmut Y-mut] aallarama.
Suliaritereernerma kingornatigut seeqqora maminneq ajulinngilaq, aamma ataasiarluniluunniit aseruuttoornikuunngilaq. Nakorsarmi uannut oqaaseqarnikuunngilaq seeqqukkut aseruuttoornerarlunga, aammalu seeqqora maminneq ajulinngilaq, tamanna eqqoriaasaqattaarneq sakkortuumik akerlilerpara.
7. december 2013 nakorsap suliartoqqummanga tassani nalinginnaasumik sulisinnaanngornikuugaluarpunga, qilanaarnikuugaluarpungami sulileqqinnissannut. Taamaattumik 7. december 2013 sioqqullugu allakkat [meeqqeriviup pisortaanit] tunngavilersuutigineqaqattaartut eqqqoriaasaqattaarnerit sallusaarnerillu tamaasa paasisinnaanngilakka akuerisinnaanagillu.
Uangami sulileqqinnissannut sapiuttutut uannut isiginikuunngisaannarama, nakorsarmi aamma taamatut oqaaseqarnikuunngimmat, taamaallaalli suleqquneqanngikkallarnera malillugu sulinngikkallarnikuugama.”
Tamatuma kingornatigut imaattunik oqaaseqaateqarpunga:
“1. Misissuinerma killissalersorneqarnera
Suliaq manna [A-p] soraarsinneqarnissaanik [K Kommunip] aalajangiinera inatsiseqartitsinermut atuuttumut ilumut naapertuuttuusutut isigineqarsinnaanersoq apeqqummut tunngavoq.
Pisortat paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik tunngavik aamma ingerlatsinermi oqartussaasup sulianik paasissutissartalersuisarnissaanik piumasaqaatit tulliuttuni ataatsimut allaaseraakka. [A-p] soraarsinneqarnissaanik [K Kommunip] aalajangiineranut atatillugu kommunip suliamik paasissutissartalersuinera tamatumunnga uiggiullugu isummerfigaara (immikkoortumi 2-mi). Tamatuma kingornatigut suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaasarneq sulisitsisullu soraarsitsinissamut piffissaliisarnera pillugit oqaaseqaatinik naatsunik arlalinnik saqqummiussivunga (immikkoortumi 3-mi). Naggataatigut suliamik eqikkaallunga naggasiivunga (immikkoortumi 4-mi).
Misissuininnut atatillugu Danmarkimi inatsisit inatsisilerinermilu atuakkiat/allaaserisat innersuussutigisarpakka, Kalaallit Nunaanni inatsisit kiisalu periaatsit/ileqqut inatsisikkut aalajangersaagaanngitsumik atuuttut qanoq paasineqarnissaannik itisilerinermi atorneqarmata. Tamatumunnga pissutaavoq Kalaallit Nunaanni inatsiseqartitsinikkut tunngaviup Danmarkimilu inatsiseqartitsinikkut tunngaviup annertuutigut assigiinnerat, tamannalu innersuussutitut taaneqartuni takuneqarsinnaavoq.
2. Pisortat paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik tunngavik
2.1. Malittarisassatigut tunngavik
Pisortat paasissutissanik pisariaqartunik naammattunik tunngavissaqarnissaannik tunngavik ingerlatsineq pillugu inatsiseqartitsinermi aalajangiisuusumik tunngavittut inatsisikkut aalajangersagaanngitsumik atuuppoq. Suliani pineqartuni paasissutissat pisariaqartut pissarsiarineqarnissaat imaluunniit inuit ataasiakkaat, pingaartumillu suliami illua’tungiusut suliap paasissutissartalersorneqarnerani peqataatinneqarnissaat, taamaalillunilu suliat oqartussaasumit aalajangiivigineqannginnermini naammattunik paasissutissartalersorneqarsimanissaat ingerlatsinermi oqartussaasut ataasiakkaat namminneq, pisariaqarpat oqartussaasut allat suleqatigalugit, pisussaaffigaat. Ingerlatsineq pillugu inatsiseqartitsinermi aalajangiisuusumik tunngavik taanna pisortat paasissutissanik pisarisaqartunik naammattunik tunngavissaqarnissaannik tunngavimmik imaluunniit misissuisussaatitaanermik tunngaveqarnermik taaneqartarpoq. Tunngaviup taassuma siunertaa tassaavoq ingerlatsiviup suliami tigussaasutigut eqqortumik aalajangiinissaanik qulakkeerinninneq.
Pisortat paasissutissanik pisariaqartunik naammattunik tunngavissaqarnissaannik tunngavik pillugu “Suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsit pillugu ilitsersuut”-mi (Namminersornerullutik Oqartussanit 1994-imi suliarineqartumi) immikkoortumi 198-imi ilaatigut oqaatigineqarpoq oqartussaasup pisut ataasiakkaarlugit illersorneqarsinnaasumik aalajangiisinnaajumalluni suliat pisariaqarnera tamakkerlugu misissortassagai. Paasissutissat suut oqartussaasup suliami tigussaasutigut eqqortumik aalajangiinissaminut pissarsiariniassagai apeqqummi suliaq pineqartoq aalajangiisuuvoq, tak. Karsten Revsbechip allallu atuakkiaanni “Forvaltningsret – Sagsbehandling”-imi, 2014-imeersumi quppernerit 145 tulliilu.
Pisortat paasissutissanik pisariaqartunik naammattunik tunngavissaqarnissaannik tunngaviup makku nassatarai, tassalu oqartussaasup ilaatigut paasissutissanik suliami pineqartumi aalajangiinissamut pisariaqartunik peqarnissaata qulakkeerneqarnissaa ilaatigullu paasissutissat taakkua eqqortuunissaat.
Paasissutissat pisariaqartut pilertornerpaamik naleqqunnerpaamillu periaaseqarluni pissarsiarineqarnissaasa isumagineqarnissaat ingerlatsinermi oqartussaasut aammattaaq pisussaaffigaat. Taamaalilluni suliaq oqartussaasumit pisuni ataasiakkaani illersorneqarsinnaasumik aalajangiiumalluni pisariaqarneratut annertutigisumut kingumut misissorneqassaaq. Misissuinerup qanoq annertutigisariaqarneranik naliliinermi isiginiagassat arlallit ilaapput. Tigussaasutigut eqqortumik aalajangiisussaanerup isiginiarneqarnerata saniatigut aalajangiinerup pisariaqanngitsumik kinguarsaanani pinissaa annertuumik pingaartillugu isiginiarneqartussaavoq.
Soraarsitsoqarnissaanik aalajangiinerup annertuumik akuliunnerunera pissutigalugu oqartussaasup misissuineri paasissutissallu pineqartut eqqortuunerisa qularnaassusiat pillugu sakkortuunik piumasaqaateqartoqarpoq, tak. Hans Gammeltoft-Hansenip allallu atuakkiaanni “Forvaltningsret”-imi, 2002-meersumi quppernermi 226-imi tullianilu Kaj Larsenip allaaserisaa. Tassani aammattaaq oqaatigineqarpoq suliami pissusiviusoq pingaaruteqartoq nalornissutigineqarpat nalornissutigineqartup taassuma qulaajarniarneqarnissaa sulianik sukumiisumik paasissutissartalersuisarnermut ilaasoq.
2.2. Kommunip suliamik paasissutissartalersuinera
Suliami matumani [K Kommunip] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allagaanit 12. december 2013-imeersunit kiisalu suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkanut naqqiutinit 19. december 2013-imeersunit erserpoq kommunip [A-mik] soraarsitsissamaarnerminut tunngavilersuutaa tassaasoq[ A-p] napparsimalluni sulinnginnerminut nakorsap uppernarsaassiussaanik tunniussisimannginnera.
[K Kommunilli] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkanut naqqiutitut allakkat nutaat 15. januar 2014-imeersut nassiuppai, taakkulu tassaapput kommunip suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allagarpiai. Kommunip [A-mik] soraarsitsissamaarnerminut tunngavilersuummini [A-p] nakorsap uppernarsaasiussaanik peqannginnera eqqaanngilaa. Taamaattumik kommunip suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allagaani 12. aamma 19. december 2013-imeersuni tunngavilersuutaasa sukumiinerusumik samminissaannut pissutissaqarnanga isumaqarpunga.
Suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkanit 15. januar 2014-imeersunit erserpoq [K Kommunip] [A-mik] soraarsitsissamaarnerminut tunngavilersuutaa tassaasoq [A-p] pilatsinnermi kingornatigut sukkasuumik pisunnissani annilaangagigaa, taamaattumillu [A] misigisimasoq meeqqat pisuttuartillugit arlaat qimaassagaluarpat malinnissinnaassanani. Malugaara tamanna pillugu paasissutissat suminngaanniit pisimanerlugit kommunip oqaatigisimanngikkaa. Suliami allagaatini kommunimit tigusanni tamanna takuneqarsinnaanngilaq. Kommunip tunngavilersuutitut aamma oqaatigaa [A-p] sulinermini seeqquni peqittaqattaartartussaagai, kommunilu isumaqartoq suliaq taanna [A-mut] naleqqutinngitsoq.
[A-p] soraarsinneqarnissaanik [K Kommunip] aalajangiinermini 23. januar 2014-imeersumi tunngavilersuut eqqarsaatigalugu suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkani 15. januar 2014-imeersuni tunngavilersuutigineqartoq innersuussutigisimavaa.
Taamaalillunga tamanna imatut paasivara [A-p] soraarsinneqarnissaanik aalajangiinermut tunngaviusoq tassaasoq [A-p] seeqqumigut pilatsinnermi kingornatigut meeqqerivimmi socialhjælperitut suliassaminik isumaginnissinnaajunnaarsimasutut kommunimit isigineqarnera.
[A] meeqqeriviup pisortaanut 7. november 2013-imi saaffiginnippoq, nalunaarutigalugulu ullup affaanut sulilernissaminut piareerluni. [A] oqarpoq meeqqeriviup pisortaata suliartoqqunani oqarfigisimagaani.
[A] peqqissilluni 7. imaluunniit 9. december 2013-imi nalunaarpoq. [A-p] oqaatigaa sulilernissaminut piareernini uppernarsaaseqqullugu meeqqeriviup pisortaata qinnuigisimagaani. [A-p] meeqqeriviup pisortaa tamatuma kingornatigut sapaatit akunnerata ataatsip missaa qaangiuttoq attaveqarfigeqqippaa, qaqugu suliartorsinnaanini paasiniarlugu. [A-p] oqaatigaa meeqqeriviup pisortaata suliartoqqunani oqarfigeqqissimagaani. Meeqqeriviup pisortaata tamatumunnga atatillugu oqaatigaa [A] tamanna pillugu allagarsiumaartoq.
Oqaatigaara suliami allagaatini [K Kommunimit] tigusanni meeqqeriviup pisortaata aamma [A-p] qulaani oqaatigineqartutut oqaloqatigiittarsimanerat pillugu allakkianik nassaassaqanngitsoq. Kommunip suliamik soraarsitsiniarnermut tunngasumik aallartitsinera sioqqullugu [A] peqqissilluni nalunaarsimanersoq kommunip uannit oqaloqatigineqarnermini qulaajarsinnaasimanngilaa.
[K Kommunip] [A] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkat 19. decmber 2013-imeersut pillugit 27. december 2013-imi ataatsimeeqatigaa, [A-p] oqaaseqaataasa tiguneqarnissaat siunertaralugu. Oqaatigaara suliami allagaatini [K Kommunimit] tigusanni tamanna pillugu allakkiamik nassaassaqanngitsoq.
Tusarniaaneq pillugu ataatsimiinnermi 21. januar 2014-imi pisumi ilaatigut meeqqeriviup pisortaata peqataaffigisaani suliartornissani kissaatigigini [A-p] oqaatigaa.
[K Kommunip] [A] tamatuma kingornatigut aalajangiinikkut 23. januar 2014-imeersukkut soraarsippaa.
Nakorsap uppernarsaasiussaanit 23. december 2013-imi atsiorneqarsimasumit erserpoq [A] peqqissisimasutut 2013-imi decemberip qiteqqunnerani nalunaarutigineqarsimasoq.
Qulaani taaneqartut tunngavigalugit makku tunngaviutippakka, tassalu[ A-p] soraarsinneqarnissaanik [K Kommuni] 23. januar 2014-imi aalajangiigami nakorsap uppernarsaasiussaanik [A-p] peqqissisutut nalunaarutigineqarneranik uppernarsaasumik tigummiaqarsimasoq. Manna aamma tunngaviutippara, tassalu [A-p] piffissami pilatsinnermi kingorna ingerlasumi sulisimannginnera kommunip piffissap taamaalinerani ilisimasimagaa. Naak [A-p] suliartoqqinnissaminut piareernini meeqqeriviup pisortaanut arlaleriarluni, kingullermillu 21. januar 2014-imi, nalunaarutigisarsimagaluaraa.
Taamaalilluni [K Kommuni] [A-p] soraarsinneqarnissaanik aalajangiisimavoq, [A-p] peqqissisutut nalunaarnera isummerfiginagu. Tamatuma saniatigut [A-p] piffissami pilatsinnermi kingornatigut ingerlasumi sulisimannginnera kommunip isummerfiginngilaa. Taamaalilluni [A] meeqqerivimmi socialhjælperitut sulinissaminut ilumut naleqqutinnginnersoq pillugu paasissutissanik kommuni tigummiaqarsimanngilaq. Taamaattumik isumaqarpunga [A-p] naleqqutinnginneranik kommunip naliliinerani kinaassusersiunngitsumik tunngavik amigaataasoq.
Paasissutissat tigussaasutigut eqqortumik aalajangiinissamut pisariaqartut pissarsiarineqarnissaat oqartussaasup akisussaaffigaa kiisalu paasissutissat eqqortuunerat aamma akisussaaffigalugu, tak. pisortat paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik tunngavik immikkoortumi 2.1-imi allaaserineqartoq. Paasissutissat suut oqartussaasup tigussaasutigut eqqortumik aalajangiinissamut pisariaqartutut pissarsiarissanerai apeqqummi suliaq pineqartoq aalajangiisuuvoq.
[A-p] peqqissisutut nalunaaruteqarnera aamma [A-p] pilatsinnermi kingornatigut sulisimannginnera tunngavigalugit uanga paasinninnera unaavoq [K Kommunip] suliamik paasissutissartalersuinera assut amigaateqarsimasoq. Taamaalilluni kommunip tunngavilersuummut [A-p] soraarsinneqarnissaanik aalajangiinerminut tunngavigisamini uppernarsaasersuinikkut nalorninaatsunik tunngaveqarnissani qulakkeersimanngilaa. Naak [A] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkat 15. januar 2014-imeersut pillugit oqaaseqaatiminik allakkatigut tunniussinngikkaluartoq.
Immikkoortumi 2.1-imi oqaatigineqartutut oqartussaasut paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik tunngavik ingerlatsineq pillugu inatsiseqartitsivimmi tunngavittut inatsisikkut aalajangersagaanngitsumik atuuppoq. Isumaqarpunga [A-p] soraarsinneqarnissaanik [K Kommunip] aalajangiinnginnermi suliamik sukumiisuunngitsumik paasissutissartalersuisimanermigut suliaq oqartussaasut paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik tunngavik tunngaviginagu paasissutissartalersorsimagaa. Tamanna isorisarialerujussuartut isigaara.
3. Oqaaseqaatit allat
3.1. Suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaaneq annertusisaq
Oqartussaasut aalajangiinnginnerminni suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanissamut pisussaaffeqarnerat pillugu malittarisassat pisortat ingerlatsineranni suliassat suliarineqartarnerat pillugu Inatsisartut inatsisaanni nr. 8-mi, 13. juni 1994-imeersumi (suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsimmi) kingusinnerusukkut allannguuteqartinneqarsimasumi § 19-imiipput. Malittarisassat taakku siunertaat tassaavoq suliami illua’tungiusup suliami aalajangiisoqannginnerani aalajangiinermut tunngavippiaasut paasinissaannut taakkulu pillugit oqaaseqaateqarnissamut periarfissaqartinneqarnissaata qulakkeerneqarnissaa. Taamaalilluni suliami illua’tungiusoq suliaq pillugu paasissutissani pigineqartuni paatsuuinerusinnaasunik, eqqoqqissaanngitsunik amigaatinillu uparuaanissaminut periarfissinneqassaaq.
Suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsimmi § 19-ip saniatigut suliani naalasseriitsuliorneq (sulinermi pisussaaffinnik sumiginnaaneq), suleqatigiinnermi ajornartorsiutit aamma pikkorlunneq/naleqqutinnginneq pissutigalugit soraarsitsinernut tunngasuni suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanissamut pisussaaffik annertusisaq atuuppoq.
Suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanissamut annertusisamik pisussaaffik pillugu malittarisassaq tassaavoq inatsiseqartitsinikkut tunngavik inatsisikkut aalajangersagaanngitsumik atuuttoq. Taanna Folketingip Ombudsmandiata sulinermini periaasiatigut ineriartortinneqaleqqaarsimavoq, eqqartuussivinnillu aamma akuerisaalluni, tak. Hans Gammeltoft-Hansenip allallu atuakkiaanni siusinnerusukkut taaneqartumi quppernerit 533 tullialu. Folketingip Ombudsmandiata suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanissamut pisussaaffik annertusisaq pillugu malittarisassamik oqaasertaliinera pisuni arlalinni ilalertarsimavara. Tamatumani Kommuneqarfik Sermersuumi sulianik qinnuteqaataanngitsumik soraarsitsinernut tunngasunik misissuineq pillugu nalunaarusiara 4. december 2014-imeersoq (2014-901-0048-mik j. normoqartoq) 2014-imilu ukiumoortumik nalunaarutinni immikkoortumi 8.4-mi ilanngunneqartoq innersuussutigisinnaavara.
Suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaaneq taanna suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanissamut annertusisamik pisussaaffeqarnermik taaneqarpoq, tassami atorfeqartitaasoq suliami pissusiviusut kisiisa pinnagit, aammali suliap inatsiseqartitsinikkut tunngavia pillugu suliami illua’tungiusutut isummaminik tusarniaavigineqartussaammat. Taamaalilluni oqartussaasup atorfeqartitaasoq oqartussaasup suliamik nammineq paasinninnerigallakkani pillugu nassuiaammik tunissallugu nalinginnaasumik pisussaavoq, matumani pissusiviusunik inatsiseqartitsinikkut naliliineq ilanngullugu eqqarsaatigalugu. Suliami uppernarsaasersuineq pillugu apeqqutinik piusoqarpat nassuiaat oqartussaasup uppernarsaatinik naliliiviginninneranik aamma imaqassaaq. Kiisalu pisumi pineqartumi qisuariaat suna oqartussaasup atussamaarneraa oqartussaasup atorfeqartitaasumut taamatuttaaq erseqqissassavaa, taamaalilluni atorfeqartitaasoq pisumut naapertuuttumik iliuuseqartarnissamik ingerlatsineq pillugu inatsiseqartitsinikkut piumasaqaat eqqortinneqarsimanersoq naliliinissaminut periarfissaqarsinnaaqqullugu. Nassuiaat allakkatigoortuunerusariaqarpoq.
Suliami matumani [K Kommuni] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkani 15. januar 2014-imeersuni suliami pissusiviusut, uppernarsaatit inatsisilerinikkullu pissutsit kommunip paasinninnera malillugu [A-p] meeqqerivimmi isumaginninnermi ikiortitut suliaminik isumaginninnissaminut naleqqutinnginneranut ikorfartuisuusut pillugit nassuiaateqarsimanngilaq. [A-p] peqqissilluni nalunaarutaa sulileqqinnissaminillu kissaatigisaa kommunip isummerfigisimanngilai. [K Kommunip] tamatumani suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanissamut annertusisamik pisussaaffeqarnermik inatsiseqartitsinikkut tunngavik inatsisikkut aalajangersagaanngitsumik atuuttoq tunngaviginagu suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaasimanera isorisarialittut isigaara.
Tamatuma saniatigut oqaatigaara [K Kommunip] oqaasertalersuineq imaattoq suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkani atorsimagaa: “Taamaattumik meeqqanut ilinnullu toqqissisimanartuussappat aalajangertariaqarsimavugut illit maani meeqqerivimmi [O-mi] socialhjælperitut suliunnaaruit pitsaanerussasoq. Ilinnut naleqquttumik suliffittaarnissannik kissaappatsigit. ” Uanga paasinninnera unaavoq taamatut oqaasertaliineq kommuni soraarsitsisoqarnissaanik aalajangereersimasoq isumaqalersitsisinnaasoq. Taamaattumik taamatut oqaasertaliineq atornaveersaarneqartariaqarpoq.
3.2. Soraarsitsinissamut piffissaliussaq
[A] soraarsinneqassasoq [K Kommuni] 23. januar 2014-imi aalajangiivoq. Aalajangiinermit erserpoq [A-p] ulloq suliffissaa kingulleq tassaasoq 31. marts 2014. Taamaalilluni kommunip [A] qaammatinik marlunnik piffissalerlugu soraarsippaa.
[A] siusinnerusukkut oqaatigineqartutut 1. januar 2013 aallarnerfigalugu atorfinitsinneqarpoq. Taamaalilluni [A] piffissami soraarsinneqarnissaminik [K Kommunip] aalajangiinerata nalaani ukioq ataaseq sinnilaarlugu atorfeqartitaasimavoq.
Oqaatigaara sulisitsisup qaammatit arfinillit atorfeqartitaanerup kingornatigut soraarsitsinissamut piffissaliussaa qaammatinik pingasunik sivisussuseqarmat, qaammatip naaneranut soraartussanngortitsilluni, tak. Naalakkersuisut aamma S.I.K.-p meeqqerisut, socialmedhjælperit socialhjælperillu pillugit isumaqatigiissutaanni (overenskomst) 21. marts 2013-imeersumi taamani atuuttumi § 31, imm. 2.
Taamaalilluni [K Kommunip] aalajangiinermi 23. januar 2014-imeersumi soraarsitsinermut piffissaliussaa isumaqatigiissut (overenskomst) taanna tunngavigalugu 2014-imi aprilip naanerata tungaanut sivisussuseqarsimasussaagaluarpoq.
[K Kommunip] soraarsitsinissamut piffissaliussamik isumaqatigiissummi (overenskomst) soraarsitsinissamut piffissaliussanik naatsorsuisarneq pillugu malittarisassat tunngavinagit naatsorsuisimanera ajuusaarnartutut isigaara.
4. Eqikkaaneq
Suliamik suliarinninnera tunngavigalugu isumaqarpunga [K Kommunip] suliamik suliarinninnermini suliamik pisortat paasissutissanik pisariaqartunik naammattunik tunngavissaqarnissaannik tunngavik naapertorlugu paasissutissartalersuisimannginnermigut annertuutigut kukkussuteqarsimanera isorisarialerujussuusoq. Kommunip suliami illua’tungiusup isumaanik annertusisamik tusarniaanissamut pisussaaffik naapertorlugu suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaasimannginnera isorisarialittut aamma isigaara. [K Kommunip] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allakkamini soraarsitsisoqarnissaanik aalajangiisoqareersimasoq isumaqalersitsisinnaasunik oqaasertaliisimanera kiisalu kommunip isumaqatigiissummi (overenskomst) soraarsitsinissamut piffissaliussamik tamanna pillugu malittarisassat malinnagit naatsorsuisimanera tassunga ilanngullugit ajuusaarnartutut isigaakka.
Oqaatigaara suliamik suliarinninninni malugigiga kommuni oqaloqatigiinerit nakorsap uppernarsaasiussaanik peqannginneq pillugu ingerlassimasani, [A-p] 2013-imi novemberimi ullup affaanut sulisalernissaminut piareernini pillugu saaffiginnissutai, [A-p] tamatuma kingornatigut peqqissisutut nalunaaruteqarluni saaffiginninneri kiisalu kommunip [A-mik] tusarniaaviginnilluni 27. december 2013-imi ataatsimeeqateqarnera pillugit allakkiorsimanngitsoq. Oqartussaasup paasissutissat suliap aalajangiivigineqarneranut pingaaruteqartut pillugit allakkiornissamut pisussaaffeqarnera pillugu malittarisassat paasitinneqarsinnaatitaaneq pillugu inatsimmi (pisortat ingerlatsinerat pillugu paasitinneqarsinnaatitaaneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni nr. 9-mi, 13. juni 1994-imeersumi) § 6, imm. 1-ikkut aalajangersarneqarput. Kommunip tusarniaalluni ataatsimiinneq pillugu allakkiorsimannginnera allattuisussaatitaanermut naapertuutinngitsutut isigaara.
Taamaalillunga suliaq [A-mut] tunngasoq [K Kommunip] suliareqqilissagaa oqaatigisakkalu isiginiarlugit suliarissagaa inassuteqaatigaara, matumani kommunip suliamik pisortat paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik tunngavik aamma suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanissamut annertusisamik pisussaaffik inatsisitigut aalajangersagaanngitsumik atuuttut tunngaviginagit suliarinnissimanera pillugu oqaaseqaatikka ilanngullugit eqqarsaatigalugit. [K Kommuni] aammattaaq qinnuigaara [A-p] taarsiissuteqartoqarnissaanik apeqqutaa kommunip [A-mut] aamma isummerfigissagaa.”