Peersitsineq. Suliamut atatillugu oqaloqatiginninneq. Suliamik paasissutissartalersuinnginneq

A-p taxakortimik imminut atugassanngortitamik atornerluisimaneranik ilimatsaassineq tunngavigalugu K Kommunip A-mik Utoqqaat Illuanni atorfimmit peertsitsinera A-p Ombudsmandimut naammagittaalliuutigaa.

Ombudsmandi isumaqarpoq ingerlatsinermi ileqqorissaarnermik K Kommunip A-mik sulinermut atatillugu oqaloqateqarnermini malinnissimannginnera isorisariaqartuusoq. Taamatuttaaq Ombudsmandi isumaqarpoq K Kommunip A-mik suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaaviginninnermini suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanissamut annertusisamik pisussaaffeqarnermik inatsiseqartitsinikkut tunngavik inatsisikkut aalajangersagaanngitsumik atuuttoq tunngavigalugu suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaasimannginnera isorisariaqartuusoq.

Ombudsmandi aammattaaq isumaqarpoq kommunip peersitsisoqarnissaanik aalajangiinermini oqaasertalersuinermik kommuni A-p taxakortimik imminut atugassanngortitaasumik atornerluisimaneranik uppernarsaasimalluni isumaqartoq nalornissutiginnilersitsisinnaasumik atuisimanera ajuusaarnartuusoq. Kommunip oqaasertalersuinerminik A-mut kingusinnerusukkut erseqqissaasimannginnera Ombudsmandip ajuusaarnartutut aammattaaq isigaa.

Ombudsmandi isumaqarpoq A peersinneqassasoq K Kommuni aalajangiimmat suliap naammattumik paasissutissartalersorneqarsimannginnera isorisarialerujussuusoq.

Ombudsmandi K Kommunip suliamik amigartumik paasissutissartalersuisimanera pissutigalugu A-p peersinneqarnissaanik K Kommunip aalajangiinerata ingerlatsineq pillugu inatsiseqartitsinermi pisumut naapertuuttumik iliuuseqartarnissamik piumasaqaammut ilumut naapertuuttuuneranik apeqqut pillugu oqaaseqaateqarsinnaanngilaq.

Kiisalu Ombudsmandi isumaqarpoq K Kommunip mappimik allagaatinik sulisumut A-mut tunngasunik imalimmik tammaasaqarsimanera, aamma sulisut suliamut matumunnga attuumassuteqarsimasut kommunimi atorfeqartitaajunnaarsimanerat isiginiarlugu, tamannalu pissutigalugu suliamik annertunerusutigut paasissutissartalersuisinnaasimannginnera uppernarsaasersuisinnaasimannginneraluunniit isorisarialerujussuusoq.

Ombudsmandip inassuteqaatigaa suliaq K Kommunip qulaani Ombudsmandip oqaaseqaatai isiginiarlugit suliareqqissagaa. (Oqaaseqaat 22. juli 2016-imeersoq, j.nr. 2014-324-0013)

K Kommunip aalajangiinermigut 10. oktober 2014-imeersukkut A-mik Utoqqaat Illuanni ...-tut atorfianit peersitsinera A-p uannut allakkatigut 21. oktober 2014-imeersutigut ilanngussartalitsigut aamma allakkatigut 2. november 2014-imeersutigut ilanngussartalitsigut naammagittaalliuutigaa.

A illoqarfimmi K-mi Utoqqaat Illuanni ...-tut 1. august 1985-imi taamani ... Kommunimit (massakkut K Kommunimit) atorfinitsinneqarpoq. A-p atorfia arlaleriarluni kingullermillu 1. juli 2010-mi allanngortinneqarpoq ...-ngortillugu, Utoqqaat Illuata pisortaa qaninnerpaatut qullersaralugu. Atorfinitsitsineq pillugu allakkanit erserpoq atorfik taanna suliartoqquneqaratarsinnaanermut tapeqartoq, qaammatit pingasukkuutaat iluanni nalunaaquttap akunneri 37-t tikillugit qaangiuttoornernut matussutaasunik.

A taxakortimik imminut atugassanngortinneqartunik atuinini pillugu ulloq taanna oqaloqatigineqarnissaminut 23. september 2014-imi aggeqquneqarpoq. A oqaloqatigiinnerup taassuma kingornatigut suliunnaarsinneqarpoq. A-p taxakortimik biilernernut sulinermut attuumassuteqanngitsunut atornerluisimaneranik ilimatsaassineq tunngavigalugu peersissamaarneqarnera pillugu suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaaneq K Kommunip oqaloqatiginninnerup aqaguani aallartippaa. A suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanermut akissumminik kommunimut 6. oktober 2014-imi tunniussivoq, kommunilu A peersinneqassasoq 10. oktober 2014-imi aalajangiivoq. A uannut tamatuma kingornatigut naammagittaalliorpoq.

Naammagittaalliuut tunngavigalugu aalajangerpunga Ombudsmandip suliamik misissuineranik aallartitsiniarlunga.

Suliap ingerlasimaneranik allaaserinninnerup takissusia pissutigalugu aalajangerpunga suliap ingerlasimaneranik allaaserinninneq ilanngussatut ilanngunniarlugu. Taamaattumik oqaaseqaammut toqqaannartumik ingerlaqqippunga. Suliap ingerlasimaneranik ilanngussaq quppernerup naanerani PDF-filitut aariarlugu atuarneqarsinnaavoq. 

Tamatuma kingornatigut imaattunik oqaaseqaateqarpunga:

“1. Misissuinerma killissalersorneqarnera

[A-p] uannut naammagittaalliuutaa [K Kommunimi] Utoqqaat Illuanni ...-tut atorfimminit peersinneqarneranut kiisalu [A] siusinnerusukkut suleqatigisimasaminut peersitsineq pillugu oqaluttuartarunnaaqqullugu kommunip [A-mut] inassuteqaataanut tunngasuuvoq. Misissuinera [A-p] Utoqqaat Illuanni ...-tut peersinneqarnissaanik [K Kommunip] aalajangiinera inatsiseqartitsinermut atuuttumut ilumut naapertuuttutut isigisariaqarnersoq apeqqummik misissuinermut killissalerpara.

Suliamik suliarinninninni sulinermut atatillugu oqaloqatiginninnerit (immikkoortoq 2), suliami illua’tungiusup isumaanik annertusisamik tusarniaaneq (immikkoortoq 3), pisortat paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaanik apeqqut aamma ingerlatsinermi oqartussaasup suliamik paasissutissaqartalersuisarnissaanik piumasaqaatit (immikkoortoq 4) isummerfiginiarlugit aalajangerpunga. Suliaq pillugu naatsumik eqqikkaaneq naggasiuppara (immikkoortoq 5).

Misissuininnut atatillugu, Kalaallit Nunaanni inatsisiliorneq periaatsillu inatsisikkut aalajangersagaanngitsut pillugit itisilerinermi atugassatut, Danmarkimi inatsisiliorneq aamma Danmarkimi atuakkiat/allaaserisat innersuussutigisarpakka. Kalaallit Nunaanni inatsiseqartitsinermut tunngaviusup aamma Danmarkimi inatsiseqartitsinermut tunngaviusup innersuussinerni taaneqartuni takuneqarsinnaasutut annertuutigut assigiinnerat tamatumunnga pissutaavoq.

Misissuininnut atatillugu Folketingip Ombudsmandiata oqaaseqaatai ataasiakkaani innersuussutigisarpakka. Naammagittaalliuummik taamaattumik uanga nammineq suliarinninnikkut pissutsinik inatsiseqartitsinermut tunngasunik taamaattunik isummerfiginninnissannut siusinnerusukkut periarfissaqarsimannginnera minnerunngitsumillu Kalaallit Nunaanni suliassaqarfimmi tassani inatsiseqartitsinikkut tunngaviusup aamma Danmarkimi inatsiseqartitsinikkut tunngaviusup assigiinnerat tamatumunnga pissutaavoq. Taamaattumik Folketingip Ombudsmandiata paasinninnera oqaaseqaatini taaneqartuni saqqummertoq ilalersinnaavara.

2. Sulinermut atatillugu oqaloqatiginninnerit

2.1. Malittarisassatigut tunngavigisaq

Sulisup sulinermut atatillugu qisuariaateqarfigineqarnera sioqqullugu sulinermut atatillugu oqaloqatigineqarnissaa inatsiseqartitsineq tunngavigalugu pisussaaffiunngilaq.

Sulinermulli atatillugu oqaloqatiginninneq ingerlatsineq pillugu inatsiseqartitsinermi pisortat paasissutissanik aalajangiinissamut pisariartunik tunngavissaqarnissaannik piumasaqaammut inatsisikkut aalajangersagaanngitsumut ataneqartillugu isiginiarneqassaaq, tassuunalu aalajangersarneqarpoq oqartussaasup eqqortumik aalajangiisinnaassaguni suliap naammattumik paasissutissartalersorneqarnissaa qulakkiissagaa. Taamaalilluni sulinermut atatillugu oqaloqatiginninneq oqartussaasup sulinermut atatillugu qisuariaateqarsinnaaneranut tunngavissamik pisariaqartumik pissarsiniarnermik siunertaqarpoq. Taamaattumik pisortaasup aalajangiisoqannginnerani atorfeqartitaasumik oqaloqatiginninnera amerlanertigut naleqqunnerpaasussaavoq. Sulinermut atatillugu oqaloqatiginninnerup sulisup nassuiaateqarnissaminut imminullu illersornissaminut periarfissinneqarnera tamatumunnga atatillugu qulakkiissavaa.

Uanga paasinninnera unaavoq pisortap sulisullu oqaloqatigiinnerat sulinermut atatillugu oqaloqatigiinnertut nalinginnaasumik isigisariaqartoq, pisortap sulisumut pineqartumut sulisup pissusilersornera suliassaminilluunniit suliarinninnerani pissutsit pissutigalugit sulinermut atatillugu qisuariaateqarnissaq isumaliutersuutigippagu.

Sulisup sulinermut atatillugu oqaloqatiginninnermut pisut qanoq ittuussusiat apeqqutaatilugit naammaginartumik piffissalerneqarluni aggeqquneqarnissaa ingerlatsinermi ileqqorissaarnermut naapertuunnerpaasutut isigaara. Sulinermut atatillugu oqaloqatigineqarnissamut aggeqquneqarneq uppernarsaasersuineq eqqarsaatigalugu allakkatigut pisariaqarpoq. Uanga paasinninnera unaavoq sulinermut atatillugu oqaloqatigineqarnissamut aggeqquneqarnerup pineqarnera aggeqqusissummi takuneqarsinnaasariaqartoq, taamatuttaarlu suut oqaloqatigiissutigineqassanersut takuneqarsinnaasariaqarluni, taamaalilluni sulisoq tamatumunnga piareersarnissaminut periarfissaqarsinnaaqqullugu. Uanga paasinninnera unaavoq sulisoq sulinermut atatillugu oqaloqatigineqarnermini illersuisoqarsinnaatitaanerminik pisortarisaminit ilisimatinneqarpat tamanna ingerlatsinermi ileqqorissaarnermut naapertuunnerpaasoq. Taamaallilunga tamatumani Folketingip Ombudsmandiata 2007-imi ukiumoortumik nalunaarummini quppernermi 132-imi tamanna pillugu oqaaseqaataa isumaqatigaara.

Uanga paasinninnera aammattaaq unaavoq, minnerunngitsumik uppernarsaasersuineq siuliani taaneqartoq eqqarsaatigalugu, taamatut oqaloqatiginninneq pillugu imaqarniliortoqartariaqarnera ingerlatsinermi ileqqorissaarnerup nassatarigaa. Tamanna pingaartumik atuuppoq mianersoqqussuteqarnikkut, soraarsitsinikkut peersitsinikkulluunniit qisuariaateqartoqarnissaa pisortap isumaliutersuutigippagu. Imaqarniliuisoqarnissaa pisortap sulisumut namminermut isumagisassanngortissinnaanngilaa, tassami taanna suliami illua’tungiummat taamalu suliap suliarineqarnerani peqataasinnaassuseqarani. Sulisoq imaqarniliap imarisaanik paasitinneqarnissaminut taannalu pillugu oqaaseqaatissaqaruni oqaaseqaatiminik saqqummiussinissaminut periarfissaqartinneqarpat tamanna ingerlatsinermi ileqqorissaarnermut naapertuunnerpaasutut isigaara.

2.2. Kommunip sulinermut atatillugu oqaloqatiginninnera

[K Kommunimi] utoqqarnut tunngasuni pisortap [...-p] [A] piffissalernagu 23. september 2014-imi oqaloqatigineqarnissaanut ulloq taanna oqaasiinnartigut aggeqqusimagaa tunngaviutippara. Ataatsimiinnermi tassani immikkoortortaqarfimmi peqqissaasoq ... aammattaaq peqataavoq.

Pisortaqatigiit ataatsimiigiaqqusinerminni siunertaat [A-p] ataatsimiinneq sioqqullugu ilisimasimanngilaa. [A] ataatsimiinnerup naanerani qinnuigineqarpoq matuersaatini tunniuteqqullugit illulu qimaqqullugu. Utoqqarnut tunngasuni pisortap [A] nalunaarfigaa suliunnaarsinneqartoq. [A-p] suliami illua’tungiusutut peersitsissamaarneq pillugu isumaanik tusarniaaneq [K Kommunip] ataatsimiinnerup aqaguani aallartippaa.

Suliap ingerlasimanera [K Kommunip] uannut akissummini 9. marts 2015-imeersumi nassuiarpaa. Utoqqarnut tunngasuni pisortap [A-mik] taassuma taxartarsimaneri taakkualu kingunerisinnaasai pillugit ippassaammat oqaloqateqarsimanini paasissutissiissutigalugu sulisoqarnermut immikkoortortaqarfimmut e-mailia 24. september 2014-imeersoq kommunip akissummini innersuussutigaa. Utoqqarnut tunngasuni pisortap aamma oqaatigaa isumaginninnermi pisortaq aalajangiisimasoq [A] soraarsinneqassasoq. Utoqqarnut tunngasuni pisortap sulisoqarnermut immikkoortortaqarfik tamanna tunngavigalugu qinnuigaa tamatumunnga atatillugu qanoq iliussanerluni ilitsersoqqulluni.

Utoqqarnut tunngasuni pisortap allakkat taxarsimanernut akiligassiissutinik ilanngussartallit sulisoqarnermut immikkoortortaqarfimmut ulloq taanna nassiuppai. Utoqqarnut tunngasuni pisortap [A-mik] oqaloqateqarsimanini allakkani taakkunani sukumiinerusumik allaaseraa. Utoqqarnut tunngasuni pisortap sulisoqarnermut immikkoortortaqarfik tamanna tunngavigalugu qinnuigaa [A-mut] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaat soraarsitsisoqarnissaanillu inassuteqaat suliareqqullugit.

[K Kommuni] uannut akissumminni 30. november 2015-imeersumi allappoq kommuni 23. september 2014-imi oqaloqatiginninneq pillugu, ilanngussat kommunip uannut siusinnerusukkut nassiussimasai eqqaassanngikkaani, annertunerusunik ilassutissaqanngitsoq. Kommunip tamatuma saniatigut nalunaarutigaa mappi allagaatinik sulisumut [A-mut] tunngasunik imalik tammarsimasoq, kiisalu utoqqarnut tunngasuni pisortaq aamma suliassaqarfimmi siusinnerusukkut pisortaasimasoq kommunimi atorfeqarunnaarsimasut. Kommuni tamanna pissutigalugu suliap paasissutissartalersorneqarnerani paasissutissanik amerlanerusunik tunniussassaqanngilaq.

Utoqqarnut tunngasuni pisortap [A-mik] 23. september 2014-imi oqaloqateqarnerani pineqartoq tassaavoq [A-p] taxakortimik imminut atugassanngortinneqarsimasumik atornerluisimaneranik ilimatsaassineq. [A] ataatsimiinnerup kingornatigut suliunnaarsinneqarpoq. Oqaloqatigiinneq pissutsinut [A-p] sulineranut attuumassuteqartunut tunngasuuvoq, [A-llu] suliunnaarsinneqarneranik naggaserneqarluni. Taamaattumik isumaqarpunga matumani suliamut atatillugu oqaloqatiginninneq pineqartoq.

Isumaqarpunga [K Kommunip], ingerlatsinermi ileqqorissaarneq tunngavigalugu immikkoortumilu 2.1-imi allaaserineqartutut, [A] ataatsimiinnissamut naammaginartumik piffissalerlugu aggeqqusimasariaqaraluaraa. Tamatumunnga atatillugu oqaatigaara suliap paasissutissartalersorneqarnera tunngavigalugu [A-p] naammaginartumik piffissalerlugu aggeqquneqarsinnaasimannginneranut tungavilersuutaasinnaasunik peqanngitsoq.

Aggeqqusissut allakkatigoortuusimasariaqaraluarpoq, sulinermut atatillugu oqaloqatiginninnerup pineqarnera erseqqissumik oqaatigalugu, kiisalu ataatsimiinnermi suut oqaluuserineqarnissaat paasissutissiissutigalugu, taamaalilluni [A] piareersarnissaminut periarfissaqarsinnaaqqullugu. [A] ataatsimiinnermi illersorteqarsinnaatitaaneranik aammattaaq ilitsersorneqarsimasariaqaraluarpoq.

[K Kommunip] sulinermut atatillugu oqaloqatiginninneq pillugu imaqarniliaq ataatsimiinnerup kingornatigut suliarisimasariaqaraluarpaa. [A-p] taanna pillugu oqaaseqaatiminik saqqummiussinissaanut kommunimit periarfissinneqarnissaa taamatuttaaq ingerlatsinermi ileqqorissaarnermut naapertuunnerpaasimassagaluarpoq.

Isumaqarpunga ingerlatsinermi ileqqorissaarneq [K Kommunip] immikkoortumi 2.1-imi allaaserineqartutut [A-mik] sulinermut atatillugu oqaloqateqarnerminut atatillugu malissimanngikkaa. Tamanna isorisariaqartutut isigaara.

3. Suliami illua’tungiusup isumaanik annertusisamik tusarniaaneq

3.1 Malittarisassatigut tunngavigisaq

Oqartussaasut suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanissaminnut pisussaaffeqarnerat pillugu malittarisassat nalinginnaasut pisortat ingerlatsineranni suliassat suliarineqartarnerat pillugu Inatsisartut inatsisaanni nr. 8-mi, 13. juni 1994-imeersumi kingusinnerusukkut allannguuteqartinneqarsimasumi (suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsimmi) § 19-ikkut aalajangersarneqarput. Malittarisassat taakkua siunertaat tassaavoq suliami illua’tungiusup aalajangiinermut tunngavippiaasumik paasisaqarnissaminut aalajangiisoqannginneranilu taanna pillugu oqaaseqaateqarnissaminut periarfissaqartinneqarnissaanik qulakkeerinninniarneq. Suliami illua’tungiusoq taamaalilluni suliami paasissutissani pigineqartuni paatsuuisimasinnaanernik, eqqoqqissaanngitsunik amigaataasinnaasunillu uparuaanissaminut periarfissaqalissaaq.

Suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsimmi § 19-ip saniatigut suliani naalasseriitsuliorneq (sulinermi pisussaaffinnik sumiginnaaneq), suleqatigiinnermi ajornartorsiutit pikkorlussuserlu pissutigalugit soraarsitsinernut tunngasuni suliami illua’tungiusup isumaanik annertusisamik tusarniaasarneq pillugu malittarisassaq aamma atuuppoq.

Suliami illua’tungiusup isumaanik annertusisamik tusarniaasarneq pillugu malittarisassaq tassaavoq inatsiseqartitsinermi inatsisikkut aalajangersagaanngitsumik tunngavik. Taanna Folketingip Ombudsmandiata periaasiani ineriartortinneqaqqaarsimavoq, eqqartuussivinnillu aamma akuerisaalluni, tak. Hans Gammeltoft-Hansenip allallu atuakkiaanni “Forvaltningsret”-imi 2002-meersumi quppernerit 533 tullialu. Folketingip Ombudsmandiata suliami illua’tungiusup isumaanik annertusisamik tusarniaasarneq pillugu malittarisassamik oqaasertaliisimanera pisuni arlalinni ilalertarsimavara. Tamatumani [K Kommunimi] qinnuteqaataanngitsumik soraarsitsisarnernik misissuineq pillugu nalunaarusiara 4. december 2014-imeersoq (2014-901-0048-mik j. normoqartoq) 2014-imi ukiumoortumik nalunaarutinni immikkoortutut 8.4-tut ilanngunneqartoq assersuutitut innersuussutigisinnaavara.

Suliami illua’tungiusup isumaanik taamatut tusarniaaneq annertusisatut taaneqartarpoq, tassami atorfeqartitaasoq suliami pissusiviusuinnaat pinnagit aammali inatsiseqartitsinikkut tunngavigisaq pillugu suliami illua’tungiusutut isummaminik tusarniaavigineqartussaammat. Taamaalilluni oqartussaasup atorfeqartitaasoq oqartussaasup suliamik nammineq paasinnikkallarnini pillugu nalinginnaasumik nassuiaateqarfigissavaa, matumani suliami pissusiviusunik inatsiseqartitsinikkut naliliineq ilanngullugu eqqarsaatigalugu. Suliami uppernarsaasersuinermut tunngasut pillugit apeqquteqarpat nassuiaat oqartussaasup uppernarsaatinut tunngasut pillugit naliliineranik aamma imaqassaaq. Kiisalu pisumi pineqartumi qisuariaat suna oqartussaasup atussamaarneraa oqartussaasup atorfeqartitaasumut erseqqissumik oqaatigissavaa, taamaalilluni atorfeqartitaasoq pisumut naapertuuttumik iliuuseqarnissamik ingerlatsineq pillugu inatsiseqartitsinermi piumasaqaat eqqortinneqarsimanersoq naliliinissaminut periarfissaqarsinnaaqqullugu.

3.2. Kommunip suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanera

[K Kommunip] [A] suliami illua’tungiusutut peersitsissamaarneq pillugu isumaanik allakkatigut 24. september 2014-imeersutigut tusarniaavigaa. Taxarsimanermut sukumiinerusumik nassuiaatit naqitanngortinneqarnerat suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanermut allakkanut ilaatigut ilanngullugu nassiunneqarpoq, tassanngalu erserpoq [A-p] taxakorti imminut atugassanngortinneqartoq suliartornermini soraaraangamilu angerlarnermini kiisalu suliffimmut suliffimillu [napparsimmavimmut] taxarnermini atortarsimagaa.

Suliami pissusiviusut [K Kommunip] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanermik allakkani kommunip taxarsimanermut sukumiinerusumik nassuiaatinit takuneqarsinnaassutut nassuiarsimavai. Kommmunip sulisoqarneq pillugu mappersagaani taxakortit nammineq atugassatut tunniunneqartut atornissaannut tunaartarisassat aamma Utoqqaat Illuata ilitsersuusiaa kommunip tamatumunnga peqatigitillugu nassuiarpai. [A-p] taxakortini piffissami taaneqartumi taxarnernut tamanut atornerlussimagaa kommunip ilimatsaappaa. Taxarsimanerit arlaannaatalunniit sapaatit akunnerisa naaneriniinnginnerat imaluunniit suliffiup nalinginnaasup avataatigut sulinermut tunngannginnerat peqqissaasullu [A-mik] qaqutiguinnaq suliartoqqusisarnerat kommunip innersuussutigaa. Kommunip erseqqissarpaa taxakortimik nammineq atugassamik atornerluineq atorfeqartitaanermut tunngasunik kusanaatsumik/annertuumik atornerluinertut kommunmip isigigaa kommunillu [A] peersissamaaraa.

[K Kommunip] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaatitut allagai pillugit oqaatigaara taxarsimanernut sukumiinerusumik nassuiaatinit ersertoq taxarsimanernit aqqaniliusunit tallimat arfininngornikkut sapaatikkulluunniit pisimasut. Aamma oqaatigaara piffissaq [A-p] nalinginnaasumik suliffigisassaa kommunip nassuiarsimanngikkaa.

[K Kommunip] sulisoqarneq pillugu mappersakkami taxakortinik nammineq atugassatut tunniunneqartunik atuinermut tunaartarisassat kiisalu Utoqqaat Illuata ilitsersuusiaa atornerluinermik ilimatsaassinerminut tunngavilersuummini innersuussutigai. Taamaalilluni kommunip atornerluinermik ilimatsaassinera [A-p] atorfinitsinneqarnerani allakkanut sanilliullugu nassuianngilaa, atorfinitsitsinerlu pillugu allakkanit taakkunannga erserpoq [A] suliartoqquneqaratarsinnaanermut tapeqartoq tapillu taakku sumut erseqqinnerusumik tunngasuusut. [A-p] atorfia eqqarsaatigalugu atornerluinermik ilimatsaassineq kommunip annertunerusumik nassuianngilaa, matumani pisinnaatitaaneq suliassallu [A-p] isumagisai ilanngullugit eqqarsaatigalugit, kommunip utoqqarnut tunngasuni aaqqissuussaanikkut allanngortiterinerata 1. maj 2014-imi atuutilersimasutut kommunip oqaatigisaata sunniutai sulisunulli tamanut nalunaarutigineqarsimanngitsutut [A-p] oqaatigisai ilanngullugit eqqarsaatigalugit.

Kommunip taxartarsimanernut sukumiinerusumik nassuiaatinut innersuussinermini taxartarsimanerit suliamut attuumasuteqarsimannginnerat pillugu sukumiinerusumik uppernarsaasiisimanngilaq. Taxartarsimanernut sukumiinerusumik nassuiaatinit piffissaq taxarfiusimasoq sumillu sumut taxartoqarsimasoq taamaallaat erserpoq. Taamaalilluni taxarnerit suliamut ilumut at-tuumassuteqartuusimanersut taxarsimanernut sukumiinerusumik nassuiaatini takuneqarsinnaanngilaq.

Suliami allagaatinit erserpoq [A] piffissami taaneqartumi naalakkerneqarluni suliartortarsimanngitsoq. Suliami allagaatinit aamma erserpoq [A] pisuni arlalinni suliartoqquneqartarsimasoq, ilaatigut peqqissaasut pedeli pissarsiarisinnaanngikkaangassuk. Suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaalluni allakkanit erserpoq taxartarsimanernut uppernarsaatit sukumiinerusut pisortaqatigiinnit tiguneqarmata taxartarsimanerit sulinermut ilumut attuumassuteqartuunersut nalornissutigineqarsimasoq. Aamma allakkanit taakkunannga erserpoq pisortaqatigiit paasinninnerat unaasoq taxartarsimanerit tamarmik suliartoqquneqarnermi naalakkerneqarluniluunniit sulinermi pineqartunut ilaatinneqanngitsut. [K Kommunip] tamatumunnga tunngavilersuutitut oqaatigaa peqqissaasut [A] qaqutiguinnaq suliartoqqusaraat. [A-li] piffissani pineqartuni taxarfiusarsimasuni ataasiakkaani suliartoqquneqartarsimanersoq kommunip suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaalluni allakkamini sukumiinerusumik nassuiarsimanngilaa.

Taamaalilluni uanga paasinninnera unaavoq taxarsimanerit ataasiakkaat eqqarsaatigalugit pissutsit arlallit [A-p] atorfianut suliassaanullu tunngasut kiisalu pissusiviusut uppernarsaatillugu [K Kommunip] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaalluni allakkamini sukumiinerusumik nassuiarsimanngikkai. Suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaalluni allakkat sapaatit akunnerini ullut taxarfiusimasut pillugit paasissutissanik kukkusunik imaqarput. Isumaqarpunga kommuni suliami illua’tungiusup isumaanik annertusisamik tusarniaasarnermik inatsiseqartitsinermi tunngavik inatsisikkut aalajangeragaanngitsoq naapertorlugu suliami illua’tungiusup isumaanik annertusisamik tusarniaasimanngitsoq. Tamanna isorisariaqartutut isigaara.

4. Oqartussaasut paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik tunngavik

4.1. Malittarisassatigut tunngavigisaq

Oqartussaasut paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik tunngavik inatsisigut aalajangersagaanngitsumik atuuppoq, ingerlatsineq pillugu inatsiseqartitsinermi aalajangiisuusumik tunngavittut. Suliami illua’tungiusut, pingaartumik namminersortut/inuinnaat/inuit ataasiakkaat suliamik paasissutissartalersuinermi peqataatinneqarnissaat taamaalillunilu suliap oqartussaasumit aalajangiivigineqannginnermini naammattumik paasissutissartalersorneqarsimanissaa ingerlatsinermi oqartussaasut ataasiakkaat pisussaaffigaat. Ingerlatsineq pillugu inatsiseqartitsinermi aalajangiisuusumik tunngavik taanna oqartussaasut paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik tunngavimmik imaluunniit misissuisussaatitaanermik tunngavimmik taaneqartarpoq. Tunngaviup taassuma siunertaa tassaavoq ingerlatsiviup suliami tigussaasutigut eqqortumik aalajangiinissaanik qulakkeerinninneq.

Oqartussaasup paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaanik piumasaqaat eqqarsaatigalugu Namminersorlutik Oqartussat “Suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsit pillugu ilitsersuut”-aanni (Namminersornerullutik Oqartussani Inatsisileriffimmit december 1994-imi suliarineqartumi) immikkoortumi 198-imit ilaatigut erserpoq oqartussaasup illersorneqarsinnaasumik aalajangiissinnaassaguni suliaq tamakkerlugu misissussagaa. Paasissutissat suut oqartussaasup tigusaassutigut eqqortumik aalajangiisinnaassaguni pissarsiariniassagai apeqqummi suliap pineqartup suussusia aalajangiisuuvoq, tak. Karsten Revsbechip allallu atuakkiaanni “Forvaltningsret – sagsbehandling”-imi 2014-imeersumi quppernerit 145 tulliilu.

Pisortat paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik tunngaviup manna nassataraa, tassalu oqartussaasup paasissutissanik suliami pineqartumi aalajangiinissamut pisariaqartunik peqarnissami qulakkeernissaanut ilaatigut pisussaaffeqarnera, paasissutissallu taakkua eqqortuunerisa qulakkeernissaannut ilaatigut pisussaaffeqarnera.

Paasissutissat pisariaqartut sapinngisamik pilertornerpaamik naleqqunnerpaamillu periaaseqarluni pissarsiarineqarnissaat ingerlatsinermi oqartussaasut aammattaaq pisussaaffigaat. Taamaalilluni suliaq pisuni ataasiakkaani illersorneqarsinnaasumik aalajangiisinnaassagaanni tamarmi misissorneqassaaq. Qanoq annertutigisumik misissuisoqartariaqarneranik naliliinermi isiginiagassat arlallit ilaapput. Tigussaasutigut eqqortumik aalajangiinissap isiginiarneqarnerata saniatigut aalajangiinerup pisariaqanngitsumik kinguarsaanani pinissaata isiginiarneqarnera pingaaruteqartumik inissisimavoq.

Soraarsitsisoqarnissaanik aalajangiinerup annertuumik akuliunnerunera pissutigalugu oqartussaasup misissuineri paasissutissallu pissarsiarineqartut eqqortuunerisa qularnaassuseqarnerat ataatsimut sakkortuumik piumasaqaataavoq, tak. Hans Gammeltoft-Hansenip allallu atuakkiaanni siusinnerusukkut taaneqartumi 2002-meersumi quppernerni 226-imi tullianilu Kaj Larsenip allaaserisaa. Tassani aammattaaq oqaatigineqarpoq pissusiviusup pingaaruteqartup eqqortuunera nalornissutigineqarpat nalornissutigineqartup taassuma qulaajarniarneqarnera suliap sukumiisumik paasissutissartalersorneqarneranut ilaasoq.

4.2. Kommunip suliamik paasissutissartalersuinera

Suliami matumani [A-p] peersinneqarnisaanik [K Kommunip] aalajangiineranit 10. oktober 2014-imeersumit erserpoq kommunip tamatumunnga tunngavilersuutaa tassaasoq [A-p] taxarkortimik imminut atugassiissutigineqartumik atornerluisimaneranik taamalu taxakortimik taassuminnga piffissami 1. juni 2014-imit 30. august 2014-imut biilernernut 722,00 kr.-nik nalilinnik siunertanut namminerisamut tunngasunut atuisoqarsimaneranik ilimatsaassineq.

Utoqqarnut tunngasuni pisortap [A] sulinermut tunngasumik 23. september 2014-imi ataatsimeeqatigaa. Oqaatigaara [K Kommuni] ataatsimiinneq taanna pillugu imaqarniliorsimanngitsoq. Siusinnerusukkut oqaatigineqartutut uanga paasinninnera unaavoq ataatsimiinneq pillugu imaqarniliorneq tassaasoq ingerlatsinermi ileqqorissaarnerup nassatarisaa.

[K Kommunip] peersitsinissamik aalajangiinermini oqaaseqaatit [A-p] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaalluni allakkat pillugit oqaaseqaatiminik saqqummiussinermini allagai 6. oktober 2014-imeersut innersuussutigai. Taakkunannga ilaatigut erserpoq utoqqarnut tunngasuni pisortap inuit angerlarsimallutik pigaartuusut aamma suliartoqquneqaratarsinnaallutik pigaartuusut allattorsimaffiat kiisalu tulleriinneri malillugit pedelip aamma igaffiup ullorsiutaat (kommunip peersitsisoqarnissaanik aalajangiineranut 10. oktober 2014-imeersumut ilanngussaq 1) innersuussutigalugit taxartarsimanerit suliami pineqartut uppernarsaatissarsisinnaasimanngikkai. Tamanna imatut paasivara kommuni tamanna tunngavigalugu isumaqartoq taxartarsimanerit taakku uppernarsaaserneqarsimanngitsut taamalu taxakortimik atornerluinertut isigineqartariaqartut.

[A-p] sapaammi 1. juni 2014-imi taxarsimanerit marluk ataasinngornermilu 30. juni 2014-imi taxarsimaneq ataaseq pillugit oqaatigaa sapaammi taxarsimanerit sulinermik nalunaarsuinermut atatillugu naqittakkanik taarsersuisimanermut ataasinngornikkullu taxarsimaneq ataatsimiinnermut imaluunniit suliassamut sivitsuuttoorfiusimasumut tunngasuusut.

[K Kommunip] tamanna pillugu oqaatigaa [A-p] utoqqarnut tunngasuni pisortaq sapaammi sulineq pillugu ilisimatissimanngikkaa taamatuttaarlu suliartoqquneqarsimanngitsoq. Ataasinngornikkut taxarsimaneq eqqarsaatigalugu kommunip oqaatigaa kommuni piffissami tassani ataatsimiittoqarsimaneranut suliassanulluunniit allanut uppernarsaatissanik nassaarsinnaanngitsoq, [A-llu] angerlarnissani nammineq isumagisariaqaraa, ataatsimiinnerup kingornatigut qasoqqagaluaruniluunniit.

[A-p] sapaammi 1. juni 2014-imi taxarsimaneri marluk sulinermik nalunaarsuinermut atatillugu naqittakkanik taarsersuisimanermut atatillugu pisimasut ataasinngornikkullu 30. juni 2014-imi ataatsimiinnermut suliassamulluunniit kinguaattoorfiusumut atatillugu pisimasoq eqqarsaatigalugit [K Kommuni] isumaqatigaara oqarmat taxakortimik imminut atugassanngortitamik suliffimmit suliffimmullu ingerlanernut atatillugu atuineq kommunip taxakortimik namminermut atugassanngortitamik atuisarneq pillugu malittarisassaanut naapertuuttuunngitsoq.

Sapaammi 1. juni 2014-imi taxarsimanerit aamma eqqarsaatigalugit manna [K Kommunip] erseqqissumik isummerfigisimanngilaa, tassalu suliassaq taanna suliap suussusiata nassatarineraa taamalu taxartarneq pillugu malittarisassat naapertorlugit kommunip sulisoqarneq pillugu mappersagaani ersertutut ingerlanneqarsimanersoq. Kommunip oqaatigisaa imatut paasivara [A-p] taxakortini biilernermut tassunga atorsinnaasimassagaluaraa, utoqqarnut tunngasunut pisortamit taamaliornissamut siumoortumik akuerineqarsimasuuguni. [A-lli] suliassaminik aaqqissuisarnini, siusinnerusukkut pisortaasut namminerlu suliassanik agguataarisarnertik kiisalu kommunip nutaamik ilusilersuinera eqqarsatigalugu pisinnaatitaanernik killissalersuisimannginneq pillugit oqaatigisai kommunip isummerfigisimanngilai. Tamatumunnga atatillugu kommunip taxarneq taanna [A-p] nalinginnaasumik suliffigisartagaata avataaniinnersoq apeqqummut atatillugu piffissaq [A-p] suliffigisartagaa sukumiinerusumik nassuiarsimanngilaa.

Ataasinngornermi 21. juli 2014-imi taxarsimaneq ataaseq, sisamanngornermi 14. august 2014-imi taxarsimanerit marluk, tallimanngornermi 15. august 2014-imi taxarsimaneq ataaseq aamma ataasinngornermi 18. august 2014-imi taxarsimaneq ataaseq eqqarsaatigalugit [A-p] oqaatigaa najugaqartunik biiliussineq pineqartoq, matumani pedeli feriaraanngat pedelimut taarsiulluni suliartoqquneqarsinnaasarnini pedelillu suliassaanik arlalinnik tigusisimanini ilanngullugit eqqarsaatigalugit. [A-p] aamma oqaatigaa Utoqqaat Illuata innarluutilinnut bussii biilileriffimmiissimasut, bussillu Utoqqaat Illuata attartorsimasai aamma biilileriffimmiissimasut. Taamaattumik Utoqqaat Illuata issiavinnik assakaasulinnik kaassuartakkanik atuisut angerlanneqassatillugit biilit [...-mit paaqqutarinnifimmilluunniit allamit] periarfissaqarfiatigut attartortarsimavai. Taamaalillutik atuisut allat taxanik angal-lanneqartarsimapput. [A-p] aamma oqaatigaa ilaanneeriarluni aalajangiigasuartoqartariaqartartoq.

[K Kommunip] tamanna pillugu oqaatigaa immikkoortortaqarfiup ilaani sumiluunniit suliassanik sunilluunniit nalunaarsuisoqarsimanngitsoq, taxanillu angallassisoqarnissaa paaqqutarinniffittut immikkoortortaqarfimmi sulisunut isumaqatigiissutigineqarsimanngitsoq. Kommunip oqaatigaa biilertartoqartoq peqquneqarnini malillugu ingerlassisartumik. Kommunip aamma oqaatigaa issiavinnik assakaasulinnik kaassuartakkanik atuisut eqqarsaatigalugit taxanik angallassineq atorneqarsinnaanngitsoq, sillimmasiinerlu eqqarsaatigalugu aammattaaq illersorneqarsinnaanngitsoq.

Ataasinngornermi 21. juli 2014-imi taxarsimaneq ataaseq, sisamanngornermi 14. august 2014-imi taxarsimanerit marluk, tallimanngornermi 15. august 2014-imi taxarsimaneq ataaseq aamma ataasinngornermi 18. august 2014-imi taxarsimaneq ataaseq eqqarsaatigalugit Utoqqaat Illuata bussiisa biilileriffimmiinneranni najugaqartunik angallassisinaanerup killilerujussuusimaneranik kiisalu ilaanneriarluni aalajangiigasuartariaqartarnermik [A-p] oqaaseqaatai [K Kommunip] isummerfiginngilai. Kommunip oqaatigaa issiavinnik assakaasulinnik kaassuartakkanik atuisunik taxarluni angallassineq illersorneqarsinnaanngitsoq, [A-lli] issiavinnik assakaasulinnik kaassuartakkanik atuisuunngitsunik taxarluni angallassisoqartarsimaneranik oqarnera isummerfiginagu.

Arfininngornermi 26. juli 2014-imi taxarsimanerit marluk aamma arfininngornermi 30. august 2014-imi taxarsimaneq ataaseq eqqarsaatigalugit [A-p] oqaatigaa ulluni taakkunani marlunni suliartoqquneqartarsimaneq pineqartoq. Arfininngornermi siullermi pedeli feriarpoq, arfininngornerillu aappaanni igaffiup pisortaa feriarluni.

[K Kommunip] peersitsisoqarnissaanik aalajangiinermini tamanna pillugu oqaatigaa [A] taartaagallartutut ikkunneqassasoq pedelilluunniit feriarnerani taassuma suliassaqarfiinik tigusissasoq isumaqatigiissuteqartoqarsimanngitsoq, [A-llu] taxakorti tamatumunnga atatillugu atorsinnaagaa aamma isumaqatigiissuteqartoqarsimanngitsoq. Kommunip aamma oqaatigaa peqqissaasut kisimik tassaasut angerlarsimallutik pigaartuusartut pisariaqarfiatigut attaveqarfigineqarsinnaasut, oqilisaassivittullu immikkoortortaqarfimmi annertunerusumik ikiorneqarnissamik pisariaqartitsisoqarsimanersoq kommunip taamatuttaaq uppernarsaatissarsisinnaasimanngikkaa, sumiluunniit arlaannik sumilluunniit nalunaarsuisoqarsimanngitsoq. [K Kommunip] aammattaaq oqaatigaa igaffiup pisortaa aatsaat 1. september 2014-imi ferialersimasoq.

Arfininngornermi 26. juli 2014-imi taxarsimanerit arfininngornermilu 30. august 2014-imi taxarsimaneq eqqarsaatigalugit [A-p] nammineq siusinnerusukkullu pisortaasimasut suliassanik agguataarisimanertik pillugu oqaaseqaatai [K Kommunip] isummerfiginngilai, matumani pedeli feriaraangat [A-p] atorfinitsinneqarnerminiilli pedelip suliassaanik isumaginnittarsimanera kiisalu [A-p] suliartoqquneqaratarsinnaanermut tapeqarnera taamalu peqqissaasut pedelilu assigalugit suliartoqquneqarsinnaanera ilanngullugit eqqarsaatigalugit. Utoqqarnut tunngasuni aaqqissuussinermik allanngortitsinerup 1. maj 2014-imi atuutilersutut kommunip oqaatigisaata sunniutai kiisalu allannguutit nutaajunerat [A-llu] atorfia, pisinnaatitaanera suliassaalu eqqarsaatigalugit suli qulaajarneqarsimagunannginnerat kommunip annertunerusumik aamma isummerfiginngilai.

Ataasinngornermi 30. juni 2014-imi taxarsimaneq ataaseq [A-p] ataatsimiinnertut suliassatulluunniit allatut kinguaattoorfiusutut taasaa eqqaassanngikkaanni isumaqarpunga [A-p] taxakortimik namminermut atugassanngortitaasumik piffissami taaneqartumi taxarnernut suliamut attuumassuteqanngitsunut atuisimanera ilimanarsisissallugu naammattunik paasissutissaateqanngitsoq.

Taxartarsimanerit sulinermut attuumassuteqanngitsunut ilumut atorneqarsimanersut taxartarsimanernut sukumiinerusumik uppernarsaatit kisiisa tunngavigalugit takuneqarsinnaanngilaq. [A-p] taxakortimik namminerminut atugassanngortitaasumik tunineqarsimanera [K Kommunip] naammattumik isummerfigisimanngilaa, matumani taxakortip namminermut atugassanngortitaasup suliartoqquneqarnermut imaluunniit kiffartuussinermi allatigut suliaqarnermut atatillugu Utoqqaat Illuata taxakortit namminermut atugassanngortitaasut atorneqartarnerat pillugu tunaartarisassai tunngavigalugit atorneqarsinnaanera ilanngullugu eqqarsaatigalugu. [A-p] aningaasaqarnermi siunnersortitut imminut atugassanngortitamik sooq taxakorteqarnera nalugini utoqqarnut tunngasuni pisortap sulisoqarnermut immikkoortortaqarfimmut e-mailimi-ni 24. september 2014-imeersumi oqaatigaa. Sulisoqarnermut immikkoortortaqarfiup utoqqarnut tunngasuni pisortamut ulloq taanna malugeqqullugu oqaatigaa [A] suliartoqquneqaratarsinnaanermut tapeqartoq taamaattumillu pedelip peqqissaasullu assigalugit suliartoqquneqarsinnaasoq atorfinitsinneqarnerani allakkanit ersertoq.

Taamaalilluni [K Kommuni] [A-p] peersinneqarnissaanik aalajangiivoq, [A-p] nammineq Utoqqaallu Illuanni siusinnerusukkullu pisortaasimasut suliassanik agguataarisimanertik kiisalu kommunip nutaamik ilusilersuinera eqqarsaatigalugu pisinnaatitaanermik killissalersuisimannginneq pillugit oqaaseqaatai naammattumik isummerfiginagit. [A-p] atorfiata taaguutaa kommunip isummerfigisimavaa, [A-lli] sunik suliaqarsimanini pillugu oqaaseqaatai isummerfigisimanagit. [A-p] pisuni suni taxakortimik imminut atugassanngortitaasumik atuinissaminik nammineq annertuutigut naliliisussanngortinneqarsimanini kiisalu atorfeqartitaanermini, matumani taxakortimik namminerminut atugassanngortitamik atuinera ilanngullugu eqqarsaatigalugu, isornartorsiorneqarsimanngisaannarnini pillugit oqaaseqaatai kommunip aamma isummerfigisimanngilai.

[K Kommunip] tamatuma saniatigut taxarsimanernit aqqaniliusunit tallimat [A-p] oqarneratut najugartunik biiliussinerunerat aamma kortit ataatsimoorussat immikkoortortaqqarfinniittut ilaata ataatsip biiliussinernut atorneqarsinnaasimagaluarnera isummerfiginngilai. Taxarsimanernit aqqaniliusunit pingasut suliartoqqusisoqarneranut tunngasuunerannik marlullu sulinermik nalunaarsuinermut atatillugu naqittakkanik taarsersuisimanermut atatillugu taxarsimanernut tunngasuuneranik [A-p] oqarnera kommunip taamatuttaaq isummerfiginngilaa. Taxarnernik nalunaarsuiffittut allattaaviit eqqarsaatigalugit immikkoortortaqarfinni taxakorteqartuni tamani taxarnernik nalunaarsuiffittut allattaaveqartussaaneranik Utoqqaat Illuata malittarisassaani allassimasoqarnera kommunip aamma isummerfiginngilaa. Taamaalilluni malittarisassanit taakkunannga erserpoq taxakorti imminut atugassanngortitaasoq atorlugu taxarnerit immikkoortortaqarfimmi taxarsimanernut nalunaarsuiffittut allattaavinni allaniluunniit nalunaarsorneqassasut. Kommunip uanut akissummini 30. november 2015-imeersumi oqaatigaa Utoqqaat Illuanni piffissami pineqartumi nalunaarsuiffittut ilumut allattaaveqarsimanersoq kommunip ilumuunnginnerarsinnaanaguluunniit ilumoornerarsinnaanngikkaa.

Paasissutissat tigussaasutigut eqqortumik aalajangiinissamut pisariaqartut pissarsiariniarneqarnissaat kiisalu paasissutissat eqqortuunissaat oqartussaasup akisussaaffigaa, tak. oqartussaasut paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik tunngavik, immikkoortumi 4.1-imi allaaserineqartoq.

[K Kommunip] taxartarsimanernut uppernarsaatit [A-p] oqaaseqaatai tunngavigalugit pissarsiniarsarisimavai. Kommunilli taxartarsimanernut uppernarsaatit nassaarisinnaasimanngilai, taxartarnernillu nalunaarsuiffittut allataaviit atorneqarnerat sukumiinerusumik nassuiarsinnaasimanagu. Najugaqartunik taxartitsisimanerit kommunip assortunngilai, oqaatigaluguli immikkoortortaqarfiit kortimik ataatsimoorussamik peqartut, oqaatigalugulu issiavinnik assakaasulinnik kaassuartartakkanik atuisut taxanik angallanneqarnissaat illersorneqarsinnaanngitsoq. [A-p] suliartoqquneqartarnera kommunip assortunngilaa, oqaatigaluguli tamanna qaqutiguinnaq pisartoq. [A-lumi] nammineq aamma oqarpoq piffissami taaneqartumi qaammatinik pingasunik sivisussusilimmi tassani marloriaannarluni suliartoqquneqarsimalluni.

Immikkoortumi 4.1-imi oqaatigineqartutut oqartussaasup soraarsitsisoqarnissaanik aalajangiinnginnermini misissuineri paasissutissallu pissarsiarineqartut eqqortuunerisa qularnaatsuunissat eqqarsaatigalugit ataatsimut sakkortuumik piumasaqaateqartoqarpoq. Tamatuma pissuseqataa peersitsisoqarnissaanik aalajangiinerit eqqarsaatigalugit atuuppoq. Pissuviusut eqqortuunerat nalornissutigineqarpat tamanna oqartussaasup sukumiisumik paasissutissartalersuinermigut qulaajarniartussavaa.

[K Kommunip] pissutsit qulaani taaneqartut isummerfiginagit suliassat pineqartut taakkununngalu atatillugu taxartarsimanerit uppernarsarneqarsimannginnerat/nalunaarsorneqarsimannginnerat innersuussutigai. Uppernarsaasimannginneq taanna tunngavigalugu kommunip manna aalajangiusimavaa, tassalu taxartarsimanerit sulinermut attuumassuteqartuusimanngitsut.

Uanga paasinninnera unaavoq suliaq [K Kommunip] pissutsinik qulaani taaneqartunik isummerfiginnissimannginnera pissutigalugu amigartumik paasissutissartalersorneqarsimasoq. Taamaalilluni kommunip taxarkortimik atornerluinermut kommunip [A-mik] peersitsinissamik aalajangiinermini tunngaviutitaanik uppernarsaatitigut qularnaatsunik tunngavissaqarnissani qulakkeersimanngilaa.

[K Kommuni] peersitsisoqarnissaanik aalajangiinermini allappoq [A-p] taxakorti piffissami 5. august 2014-imit 11. august 2014-imut napparsimasutut nalunaarsimanermi nalaani nammineq nakorsiartarnermi atorsimaneraa kommunip ilisimasinnaanngikkaa. Peersitsisoqarnissaanik aalajangiinermit aamma erserpoq utoqqarnut tunngasuni pisortap pissutsit arlallit [A-p] suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanermut akissutaa tunngavigalugu misissorsimagai. Utoqqarnut tunngasuni pisortap ilaatigut peqqissaasut arlallit [A-p] taxakortia tassunga atugassanngortitaq atorsimaneraat aperisimavai kiisalu paaqqutarinniffimmi sulisut piffissami taaneqartumi najugaqartunik ingerlassineq pillugu isumaqatigiissuteqartoqarsimanersoq aperisimallugit. Tamanna pillugu oqaatigaara kommuni oqaloqatiginninnerit taakku pillugit allakkiorsimasariaqaraluartoq, tassami paasissutissat suliamut pi-ngaaruteqartut oqaasiinnartigut pissarsiarineqartut allattuisuissaatitaanermi pineqartunut ilaatinneqarmata, tak. pisortani ingerlatsineq pillugu paasitinneqarsinnaatitaaneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni (paasitinneqarsinnaatitaaneq pillugu inatsimmi) nr. 9-mi, 13. juni 1994-imeersumi § 6, imm. 1. Aamma oqaatigaara paasissutissat taakku kommunip peersitsinermut tunngavilersuutini ilaatissimagai, [A] paasissutissat nutaat taakku pillugit oqaaseqaateqarnissaanut suliamilu pissusiviusutigut tunngaviusut ilassusernissaannut periarfissinnagu. Tamanna inuit pigaartuusut allattorsimaffiat kiisalu ullorsiutit assigiinngitsut pillugit paasissutissat nutaat peersitsinissaq pillugu aalajangiinermut ilanngussatut nassiunneqartut eqqarsaatigalugit aamma atuuppoq.

Ataatsimut eqikkaallunga paasinninnera unaavoq [A-p] taxakorti imminut atugassunngortitaasoq piffissami taaneqartumi biilernernut suliamut attuumassuteqanngitsunut atortarsimaneraa suliami allagaatit tunngavigalugit naliliisoqarsinnaanngitsoq. Taamaalilluni uanga paasinninnera unaavoq [A] peersinneqassasoq kommuni aalajangiimmat suliaq amigartumik paasissutissartalersorneqarsimasoq.

Taamaalilluni uanga paasinninnera aamma unaavoq [K Kommuni] [A-p] peersinneqarnissaanik aalajangiinnginnermini oqartussaasut paasissutissanik pisariaqartunik tunngavissaqarnissaannik piumasaqaat suliap sukumiisuunngitsumik paasissutissartalersorneratigut eqqortissimanngikkaa. Kommuni paasissutissat peersitsisoqarnissaanik aalajangiinerminut atatillugu pingaartillugit isiginiakkani pillugit suliami illua’tungiusup isumaanik pisariaqarneratut annertutigisumik aammattaaq tusarniaasimanngilaq. Tamanna isorisarialerujussuartut isigaara.

Oqaatigaara [K Kommunip] peersitsinissamik aalajangiinerminut pisortaqatigiit “taxakortimik biilernernut suliamut attuumassuteqanngitsunut atornerluineranik ilimatsaassinerat” tunngavilersuutigisimagaa. Kommunip uannut akissummini 9. marts 2015-imeersuni erseqqissarlugu oqaatigaa pisortaqatigiit paasinninnerat unaasoq taxakortimik atornerluinerup uppernarsaaserneqarsimanera ilumut pineqartoq. Taamatut oqaasertalersuineq ajuusaarnartutut isigaara. Aamma oqaatigaara [A-p] uannut akissummini 25. marts 2015-imeersumi oqaatigigaa oqaasertalersuineq taanna kommunip imminut erseqqissarsimanngikkaa. Tamanna ajuusaarnartorujussuartut isigaara.

Kommuneqarfik Sermersuup suliamik amigartumik paasissutissartalersuisimanera pissutigalugu [A-p] peersinneqarnissaanik [K-Kommunip] aalajangiinerata ingerlatsineq pillugu inatsiseqartitsinermi pisumut naapertuuttumik iliuuseqartarnissamik piumasaqaammut ilumut naapertuuttuuneranik apeqqut pillugu oqaaseqaateqarsinnaanngilanga.

5. Eqikkaaneq

Suliamik suliarinninnera tunngavigalugu isumaqarpunga [K Kommunip] [Amik] suliamut tunngatillugu oqaloqatiginninnerminut atatillugu ingerlatsinermi ileqqorissaarnermik malinnissimannginnera isorisariaqartuusoq. Kommunip suliami illua’tungiusup isumaanik tusarniaanissamut annertusisamik pisussaaffeqarnermik inatsiseqartitsinikkut tunngavik inatsisikkut aalajangersagaanngitsoq tunngavigalugu suliami illua’tungiusup isumaanik annertusisamik tusarniaasimannginnera aamma isorisariaqartutut isigaara.

Isumaqarpunga [A] peersinneqassasoq [K Kommuni] aalajangiimmat suliaq naammattumik paasissutissartalersorneqarsimanngitsoq. Tamanna isorisariaqalerujussuartut isigaara.

Aammattaaq isumaqarpunga kommunip peersitsisoqarnissaanik aalajangiinermini oqaasertalersuinermik kommunip atornerluinermik ilumut uppernarsaasersuisimaneranik nalornissutiginnilersitsisinnaasumik atuisimasoq. Aamma isumaqarpunga kommunip oqaasertalersuisimanerminik [A-mut] kingusinnerusukkut erseqqissaasimannginnera ajuusaarnartorujussuusoq.

[K Kommunip] suliamik amigartumik paasissutissartalersuisimanera pissutigalugu [A-p] peersinneqarnissaanik [K Kommunip] aalajangiinerata ingerlatsineq pillugu inatsiseqartitsinermi pisumut naapertuuttumik iliuuseqartarnissamik piumasaqaammut ilumut naapertuuttuuneranik apeqqut pillugu oqaaseqaateqarsinnaanngilanga.

Oqaatigaara suliamik suliarinninninni malugigiga Kommuneqarfik Sermersuup mappi allagaatinik sulisumut [A-mut] tunngasunik imalik nassaarisinnaasimanngikkaa. Kommunip suliaq tamanna pissutigalugu annertunerusumik paasissutissartalersorsinnaasimanngilaa uppernarsaasersorsinnaasimanaguluunniit, tassami sulisut suliami akuutinneqartut kommunimi atorfeqarunnaarsimammata. Tamanna isorisarialerujussuartut isigaara.

Ataatsimut isiginnillunga inassuteqaatigaara suliaq [A-mut] tunngasoq [K Kommunip] qulaani oqaaseqaatikka isiginiarlugit suliareqqissagaa.

[K Kommuni] aammattaaq qinnuigaara [A-p] taarsiissuteqartoqarnissaanik naatsorsuutiginninnera aamma [A-mut] isummerfigeqqullugu.

[K Kommuni] qinnuigaara inassuteqaatima kommuni qanoq iliuuseqarnissamut pissutissaqalersinneraa uannut nalunaarutigeqqullugu.”


Suliap ingerlasimaneranik allaaserinninnerup takissusia pissutigalugu aalajangerpunga suliap ingerlasimaneranik allaaserinninneq (Oqaaseqaat 22. juli 2016-imeersumut, j.nr. 2014-324-0013) ilanngussatut ilanngunniarlugu. Suliap ingerlasimaneranik allaaserinninneq PDF-filitut atuaruk.